Boeken en artikelen over Schokland

gesorteerd op auteursnaam

--------
 

Simon Abramsz.
Veertien dagen op een ijsschots.
De eerste druk dateert uit 1898. De illustraties zijn van de hand van C. Damen.
Afbeelding: 4e druk uit 1921 (L.J. Veen, Amsterdam).

Op 13 januari 1849 gaat de Durgerdammer visser Klaas Bording (45) met zijn zonen Klaas (19) en Jacob (17) op de bevroren Zuiderzee (nu IJsselmeer) vissen. De dooi begon al in te zetten maar desondanks beginnen ze met hun netten in een wak te vissen. Ze blijven de hele dag door vissen. Zelfs wanneer het donker wordt houden ze niet op. Opeens merkt één van de zonen dat ze op een ijsschots zitten. Ze zijn losgeraakt van de ijsvlakte. Door een aanwakkerende storm wordt het ijs in stukken gebroken. De mannen zitten gevangen. Dagen lang worden ze door de wind over de Zuiderzee gedreven. Het koude water slaat over de schots. De uitputting slaat toe. De oude Bording wil van de rand van de ijsschots stappen om zich zelf te verdrinken. Hij wordt tegengehouden door zijn zonen. De ijsschots koerst van het zuidelijk gedeelte van de Zuiderzee naar Enkhuizen. Dan draait de wind naar het westen en worden de mannen weggezet naar de eilanden Urk en Schokland. Op 27 januari worden ze meer dood dan levend gered door een Vollenhover visser. De vader en zijn zoon Klaas sterven enkele weken daarna toch. De ontberingen waren hen teveel geweest. De overlevende zoon Jacob heette voortaan in Durgerdam de ijsschotsvisser.

Op de site van de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag is deze roman in zijn geheel te lezen.

 

Anoniem?
Overijsselsche Almanak voor de Oudheid en Letteren, jrg. 18, 1853
.

 

Anoniem?
Tegenwoordige Staat der vereenigde Nederlanden, agtse deel, zijnde het vervolg der beschryving van Holland.
Amsterdam, 1750

 

Anoniem?
Tegenwoordige Staat der vereenigde Nederlanden, deel XX: Overijssel.
Amsterdam, 1803

 

Anoniem?
Verslagen en mededeelingen der Vereeniging tot Beoefening van Overijsselsch Regt en Geschiedenis, 1862.

 

Anoniem.
Beschrijving der Nederlanden.
De aardbol, deel 3.
Amsterdam, 1841

Anoniem.
Historische Winterwandeling over zuidelijk Schokland.
Uitgave: Museum Schokland, 1993.

 

Anoniem.
Nog eene bijdrage tot de geschiedenis van Urk en Emmeloord.
Overijsselsche Almanak voor Oudheid en Letteren 1855, twintigste jaargang, blz. 226-243.

Dit artikel gaat over het proces omtrent 1470 door Evert Zoudenbalch tegen Gerrit Entsz gevoerd over het bezit van de heerlijkheid Urk en Emmeloord.

 

Anoniem.
Uit alle tijden. Een Amsterdamsche expeditie tegen Schokland, of: Hoe de Schokkers hun Katholieken priester beschermden.
De Nieuwe Eeuw, nr. 749 (31-12-1931).

 

Anoniem.
Oud eiland in een nieuw land.

Onder ons, jrg. 2 (1958), nr. 4, blz. 4-5.

 

Anoniem.
Sprekend verleden.

Onder ons, jrg. 2 (1958), nr. 5, blz. 4-5 en 7.

 

Anoniem.
Schokker Urkerland. Tentoonstellingsbrochure (Kampen 1946), ‘Schokland; Een eiland in de polder’.
Verschenen in: VT Wonen april 1990, blz. 168, 169 en 171.

 
A.J. Van der Aa.
Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, deel XI, blz. 396-400.
Gorinchem, 1848.
Herdruk Zaltbommel, 1976.
B

 
J.A. Bakker & J.W.H. Hogestijn.
Opgraven bij Schokland (Noordoostpolder).
Verschenen in: Westerheem 36 (1987), blz. 54-56.
 

J.A. Bakker & J.W.H. Hogestijn.
Opgraven bij Schokland, de voetsporen van voorouders uit de Steentijd.
Jaarverslag 1984. Albert Egges van Giffen Instituut voor Prae- en Protohistorie, Subfaculteit Pre- en Protohistorie, Universiteit van Amsterdam, I-X.
Amsterdam, 1985.

 

Valentyn Bing & Jan Braet von Ueberfeldt.
Nederlandsche kleederdragten, naar de natuur geteekend.
Amsterdam, 1857.
Herdruk: Zutphen, 1978.

Engelse versie:
Regional Costumes of the Neteherlands,
drawn from life by Valentyn Bing and Jan Braet von Ueberfeldt.

Zutphen, 1978.

 

M. Blomsma.
Hoed af voor de vrouwen van Schokland.
Nieuwe Rotterdamsche Dameskroniek, 30-10-1937.

 

K. Boonenburg.
Schokker, bons en pluut.
In: T. Huitema, Ronde en platbodemjachten, blz. 142-163.
Houten, 1987 (6e druk)

 

K. Boonenburg.
Schokkers.
Uit het Peperhuis, 2e serie, nrs. 7 en 8.
Enkhuizen, 1959.


Zie ook: Urker Volksleven, jrg. 8, nr. 46 (1980), blz. 12-20, en jrg. 9 (1981), nr. 47, blz. 12-15.

 

A.K. Bootsma & R. Bootsma-Halma.
Honderdvijftig jaar na dato. Een demografische studie (Schokland).
Bijdragen uit het land van de IJssel en Vecht.
4e Bundel IJsselakademie, blz. 103-127.
Uitgave: Uitgeverij Waanders, Zwolle, 1981.
ISBN: 90-70072-73-4.

In Honderdvijftig jaar na dato wordt een tipje van de sluier opgelicht, die over het leven en werken van de Schokkers hangt: kleine geïsoleerde vissersgemeenschappen, armoedige eilandbewoners. Vooral de mensen worden dichterbij ons gehaald.
(tekst afkomstig van boekomslag)

 

A. en R. Bootsma.
Met naam en toenaam.
De Vriendenkring (orgaan van de Vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders), jaargang 23, nr. 1 (winter 1984), blz. 10-14.

 

A.K. Bootsma & R. Bootsma-Halma.
Schokker luyen ‘geregeld’ naar school? Onderwijs op Schokland in het begin van de 19de eeuw.
Drooggelegd land – blootgelegd verleden. Cultuur Historisch Jaarboek voor Flevoland, blz. 69-86.
Uitgave: Sociaal Historisch Centrum voor Flevoland / Stichting voor het Bevolkingsonderzoek in de drooggelegde Zuiderzeepolders, Lelystad, 1997.
ISBN 90-72380-44-4.

Anders dan men misschien zou vermoeden kan Flevoland, de jongste provincie van ons land, bogen op een rijke historie. Bijzondere archeologische vondsten, de Zuiderzee, eeuwenlang de belangrijkste aanvoerroute voor Amsterdam, de Zuiderzeevisserij, de eilanden Urk en Schokland, het Zuiderzeeproject, het grootste en duurste project dat de Nederlandse staat deze eeuw heeft uitgevoerd, maar ook de jongste geschiedenis van Flevoland vormen een bijna onuitputtelijke bron van verhalen.
Drooggelegd land – blootgelegd verleden geeft in acht hoofdstukken een rijk geschakeerd beeld van heden en verleden van onze jongste provincie. Van een 17de eeuws vistransportschip tot vliegtuigwrakken in de IJsselmeerpolders, van het onderwijs op Schokland rond 1800 tot het wonen in Flevoland nu, van het colfspel in de zestiende eeuw tot de tuigage van de Batavia.
(tekst afkomstig van achterzijde boek)

 

A.K. Bootsma, E.S. Bootsma & R. Bootsma-Halma.
Tweezaam? Een historisch-demografisch onderzoek van Schokland en Urk 1812-1859.
Uitgave: Stichting IJsselacademie, Kampen, 2002
ISBN 90-6697-141-x.

Schokland en Urk in de 19de eeuw: twee eilanden, twaalf kilometer van elkaar gelegen, omspoeld door de Zuiderzee. Kleine, geïsoleerde vissersgemeenschappen, die ogenschijnlijk veel op elkaar leken. Maar vormden zij werkelijk een eenheid? Die vraag was het uitgangspunt bij het historisch-demografisch ondrzoek van Schokland en Urk over de periode 1812-1859, uitgevoerd door A.K. Bootsma, E.S. Bootsma en R. Bootsma-Halma. De resultaten worden in de bundel Tweezaam? gepubliceerd.
De auteurs hebben gebruik gemaakt van de geboorte-, huwelijks- en overlijdensregisters van Schokland en Urk uit de jaren 1812-1859. Daarnaast werden andere bronnen - zoals kerkelijke doop-, trouw- en begraafboeken en gemeentelijke bevolkingsgegevens - in het onderzoek betrokken. Doel was daarbij niet het schrijven van een historisch werk in de eigenlijke zin van het woord. Het ging erom door verzamelen, tellen en rangschikken van feiten een kwantitatieve analyse te maken van de bevolking van Schokland en Urk.
De in Tweezaam? gepresenteerde minutieuze studie naar de 19de-eeuwse bevolkingsopbouw van de beide Zuiderzee-eilanden biedt een nieuwe en soms verassende blik op de mens achter de statistische gegevens. Toekomstige historici zullen de resultaten kunnen gebruiken als bouwstenen voor hun reconstructie van een verloren werkelijkheid.
(tekst afkomstig van achterzijde boek)

Dr. P.J. Bouman.
Het verlaten eiland. Schokland in 1859 ontruimd.
Apeldoorn, 1975.
ISBN 90-6086-623-1.
Dit boek is in 1985 herdrukt door de Stichting Urker Uitgaven.

De schrijver van zoveel gelezen boeken als Revolutie der eenzamen, Vijfstromenland, Een handvol mensen, enz. heeft al eerder bewezen van wereldhistorische perspektieven naar 'kleine geschiedenis' te kunnen teruggaan. Is het omdat hij ook daarin een spiegeling ziet van groter gebeuren? Zoals in zijn boeiend relaas van de ontruiming van het Zuiderzee-eiland Schokland? 'Kroniek van een verloren strijd tegen de natuur' noemt hij het, een stukje ecologische geschiedschrijving.
In de meest liberale tijd van de vorige eeuw, in 1859, liet onze regering de beide dorpen op Schokland, Ens en Emmeloord, afbreken. Zonder overleg met de bewoners (wie had er destijds van inspraak gehoord?) Uit Bouwman's beschrijving blijkt overigens wel, dat de toestand voor de bewoners werkelijk onhoudbaar mocht worden genoemd.
(tekst afkomstig van achterzijde boek
)

Dr. P.J. Bouman.
Het verlaten eiland. Schokland in 1859 ontruimd.
Herdruk van het uit 1975 daterende boek: Stichting Urker Uitgaven, Urk, 1985.

De schrijver van zoveel gelezen boeken als Revolutie der eenzamen, Vijfstromenland, Een handvol mensen, enz. heeft al eerder bewezen van wereldhistorische perspektieven naar 'kleine geschiedenis' te kunnen teruggaan. Is het omdat hij ook daarin een spiegeling ziet van groter gebeuren? Zoals in zijn boeiend relaas van de ontruiming van het Zuiderzee-eiland Schokland? 'Kroniek van een verloren strijd tegen de natuur' noemt hij het, een stukje ecologische geschiedschrijving.
In de meest liberale tijd van de vorige eeuw, in 1859, liet onze regering de beide dorpen op Schokland, Ens en Emmeloord, afbreken. Zonder overleg met de bewoners (wie had er destijds van inspraak gehoord?) Uit Bouwman's beschrijving blijkt overigens wel, dat de toestand voor de bewoners werkelijk onhoudbaar mocht worden genoemd.
(tekst afkomstig van achterzijde boek)

 

Jan Bouwman.
Tussen schietlood & waterpas.
Den Haag, 1962.

Tekeningen uit het tijdschrift Cobouw door de graficus Jan Bouwman.

 

Wim Braams.
Middeleeuws Schokland.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 38 (1998), nr. 1, blz. 15-26.

 

B.W. Braams.
"Ontvangen van den wind, tot Ens: 1 pond en 12 stuivers".
De Vriendenkring (orgaan van vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders), jrg. 30, nr. 1 (voorjaar 1990), blz. 5-7.

Over de molen die eens op de Molenbuurt stond.

 

Agnes Brouwer.
Schokland, voorland voor Flevolanders, achterland der Schokkers.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 29, nr. 1 (voorjaar 1989), blz. 14-25.

Scriptie door Agnes Brouwer, H4e, december 1987.

 

H.J. Bruins.
Rietoogst op het eiland Schokland 1901-1940.
De Vriendenkring (verenigingsorgaan van de Vereniging Vrienden van Schokland), jrg. 36, nr. 1 (1996), blz. 35-37.

 

H.J. Bruins.
Oogsten op het eiland Schokland (1901-1940).
De Vriendenkring (verenigingsorgaan van de Vereniging Vrienden van Schokland), jrg. 38, nr. 4 (winter 1998), blz. 25-26.

C

 

C. Commelin.
Beschryvinghe van Amsterdam, Zynde een naukeurige verhandelinge van deszelfs eerste oorspronk tot den jare 1691 (2 delen), blz. 878-884.
Amsterdam, 1693

D

 

Olfert Dapper.
Historische Beschryving der Stadt Amsterdam.
Amsterdam, 1663.

 

P. Datema.
Umbalahe: het land tussen Urk en Schokland?
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 41 (2001), nr. 2, blz. 46-51.

 

H.C. Diender.
Pastoor Bartholomeus Doorenweerd, geboren 28 mei 1767 te Zwolle, overleden 25 juli 1832 te Kampen.
Kamper Almanak 1982/1983, blz. 197-230.
Kampen, 1983.

 

C. Diender & H. Toeter.
De schokker klederdracht. Een verklarende tekst bij de reeds beëindigde expositie in het gemeentehuis te Emmeloord van 15 jan. - 26 febr. 1993.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 33 (1993), nr. 1, blz. 12.

 

N.B. Donkersloot.
Gedachten over armoede, hare oorzaken en voorbehoedmiddelen, uitgegeven ten voordele van de noodlijdenden op Schokland.
Tiel, 1849.

 

Dumbar.
Tegenwoordige staat van Overijssel, deel IV (blz. 182-....).
Amsterdam, 1781-1803.

 

G. Dumbar.
Hedendaagse historie of tegenwoordige staat van alle volkeren: behelzende de Beschryving der Vereenigde Nederlanden. En wel in ’t byzonder van Overyssel, IV.
Leiden, 1803.
Herdruk: Zaltbommel, 1966.

E

 

E.
Het eiland Schokland.
Nederlandsch Magazijn ter verspreiding van algemeene en nuttige kundigheden, 1839, blz. 122-124.
Amsterdam, 1839

Bies van Ede.
Toen de Duivel op Zuidpunt kwam.
Harlekijn Uitgeverij, Westbroek (1988).
ISBN 90-6386-062-5

Toen de duivel op Zuidpunt kwam, was de Noordoostpolder nog een zee. In die zee lag het eiland Schokland. Er gingen vreemde verhalen over dat kleine stuk land, want iedereen wist dat het de verzamelplaats van heksen en tovenaars was. De zee verdween, de verhalen werden vergeten en van Schokland is niet meer over dan drie heuveltjes in het vlakke polderland.
Dus wat heeft Jeroen van Kleef te maken met de lang vervlogen dagen dat de heksen in het verdronken dorpje Zuidpunt rond hun ketel dansten en de duivel te hulp riepen? Hij is tenslotte een gewone schooljongen.
Maar sinds zijn vader en hij bij het vroegere eiland autopech kregen, laat Schokland Jeroen niet met rust. Hij krijgt nachtmerries en visioenen en uiteindelijk komt hij terecht in het Schokland van de vorige eeuw. Daar moet hij zich zien te redden van de heksen die vreemde plannen met hem hebben. Het wordt een merkwaardige strijd tegen machten waarin Jeroen eigenlijk niet gelooft en waarvan hij niet zeker weet of ze wel of niet bestaan.
" Het is allemaal een droom geweest", zal Jeroen's vader later zeggen, maar dan heeft Jeroen geleerd de dijk tussen droom en werkelijkheid makkelijk kan breken. Vooral voor échte Dromers, zoals hij.
(tekst afkomstig van achterzijde roman)

F

 

W. Feekes.
De flora van Urk en Schokland.

S. Franke.
Sagen en legenden rond de Zuiderzee.
Met illustraties van A.J. van 't Hof.

Hoofdstukken over Schokland:
- Het kerkhof tusschen Urk en Schokland (blz. 6-8).
- Schokland (blz. 27-33). 
In dit laatste hoofdstuk wordt verteld over de heksen en de motketel op de Zuidpunt, het koopvaardijschip dat over het eiland laveert, de kat die een heks blijkt te zijn, en een vreselijk monster dat aan boord probeert te klauteren).
Zutphen, 1932.
ISBN 90-03-91150-9

 

A. de Froe.
De opgravingen op het eiland Schokland in den zomer van 1940.
Verschenen in de Kamper Almanak 1940/1941, blz. 131-135.

G

 

Alice Garritsen.
Het product Nico Kwakman.
Negentig jaar na de ontruiming geboren, toch nog voor 87,5% een zoon van Schokland.
Assen 2008.

In dit boek worden de voorouders van Nico Kwakman, geboren 5-9-1950, in kaart gebracht. Tevens wordt het een en ander verteld over het leven op Schokland.

 

M.J.G. Gasman.
Schokland van 1796-1808.
Verschenen in de Kamper Almanak 1956/1957, blz. 205-218.

 

M.J.M. Gasman.
Uit het dagboek van pastoor Doorenweerd.
Verschenen in de Kamper Almanak 1961/1962, blz. 208-209.

 

Yvonne Geertsema & Marc van Fucht.
De legende van Nagele.
De Vriendenkring (orgaan van de Vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders), jrg. 25 nr. 3 (herfst 1985), blz. 10-17.

 

A.J. Geurts.
Schokland, de historie van een weerbarstig eiland.
Uitgave: Stichting voor het Bevolkingsonderzoek in de drooggelegde Zuiderzeepolders, Lelystad, 1991.
Druk: Walburg Pers.
ISBN 90-6011-760-3.

Schokland, de historie van een weerbarstig eiland schetst het beeld van het wel en wee van dit voormalige Zuiderzee-eiland en zijn bewoners vanaf de prehistorie. Het is een bewogen geschiedenis door de niet aflatende strijd die de bewoners moesten voeren tegen het hen omringende water. Het was ook een ongelijke strijd; de zee won steeds meer terrein en telkens moesten nieuwe dijken en terpen worden opgeworpen. De voornaamste bron van inkomsten voor de eilanders vormde de visserij. Met hun 'schokkers' bevoeren zij de Zuiderzee, maar dit leverde slechts een schraal belegde boterham op. In 1859 besloot de regering het eiland te ontruimen, de levensomstandigheden waren in haar ogen te slecht geworden. Na de ontruiming raakte de bevolking verspreid over verschillende vissersdorpen rond de Zuiderzee. Hun taal, folklore en klederdracht die in dit boek worden beschreven verdween geleidelijk. Met de inpoldering van de Noordoostpolder was Schokland eiland af. Wat rest is een verhoging in het landschap die het voormalige eiland markeert.
(tekst afkomstig van achterzijde boek)

 

A.J. Geurts & B.A.J. Klappe (= Bruno Klappe).
Schokland revisited; De laatste kerk van het oude Emmeloord.
Verschenen in: Schokland revisited. Cultureel Historisch Jaarboek voor Flevoland, blz. 82-94.
Uitgave: Stichting voor het Bevolkingsonderzoek in de drooggelegde Zuiderzeepolders, Lelystad, 1992.
Druk: Walburg Pers.
ISBN 90-6011-814-6.

Anders dan men misschien zou vermoeden kan Flevoland, de jongste provincie van ons land, bogen op een rijke historie. Bijzondere archeologische vondsten, de Zuiderzee, eeuwenlang de belangrijkste aanvoerroute voor Amsterdam, de Zuiderzeevisserij, de eilanden Urk en Schokland, het Zuiderzeeproject, het grootste en duurste project dat de Nederlandse staat deze eeuw heeft uitgevoerd, maar ook de jongste geschiedenis van Flevoland vormen een bijna onuitputtelijke bron van verhalen.
Schokland revisited geeft in acht hoofdstukken een rijk geschakeerd beeld van heden en verleden van onze jongste provincie. Van het middeleeuwse Schokland tot de plannen van Frederik van Eeden, van oude scheepswrakken tot nieuw geschut voor de Batavia, van de 19de-eeuwse particuliere inpolderingsplannen tot de ontwikkeling van natuur en landschap in de provincie Flevoland.
(tekst afkomstig van achterzijde boek)

 

dr. A.J. Geurts.
De markering van een eiland; Schokland in de discussies van de Beplantingscommissie voor de Noordoostpolder.
Verschenen in: In Flevoland verzameld. Cultuur Historisch Jaarboek voor Flevoland, blz. 41-64.
Uitgave: Sociaal Historisch Centrum voor Flevoland / Stichting voor het Bevolkingsonderzoek in de drooggelegde Zuiderzeepolders, Lelystad, 1998.
Druk: Uitgeverij de Twaalfde Provincie.
ISBN 90-72380-61-40.

Anders dan men misschien zou vermoeden kan Flevoland, de jongste provincie van ons land, bogen op een rijke historie. Bijzondere archeologische vondsten, de Zuiderzee, eeuwenlang de belangrijkste aanvoerroute voor Amsterdam, de Zuiderzeevisserij, de eilanden Urk en Schokland, het Zuiderzeeproject, het grootste en duurste project dat de Nederlandse staat deze eeuw heeft uitgevoerd, maar ook de jongste geschiedenis van Flevoland vormen een bijna onuitputtelijke bron van verhalen.
In Flevoland verzameld geeft een rijk geschakeerd beeld van heden en verleden van onze jongste provincie. Van de strijd tegen het water in de 17de en 18de eeuw tot het Urker Museum 'Het Oude Raadhuis', van de Beplantingscommissie voor de Noordoostpolder tot de eerste ontwerpen van Lelystad en Almere, van de collecties van het Sociaal Historisch Centrum voor Flevoland tot het Archealogisch Depot van Flevoland. Van het Flevisch dialect tot een provincie van internationale allure.
(tekst afkomstig van achterzijde boek)

 

dr. A.J. Geurts.
Museum Schokland vijftig jaar; Een bijdrage tot de Flevolandse museumhistorie.
Verschenen in: Dwarsliggers komen in het IJsselmeergebied niet voor. Cultuur Historisch Jaarboek voor Flevoland, blz. 9-32.
Uitgave: Sociaal Historisch Centrum voor Flevoland / Stichting voor het Bevolkingsonderzoek in de drooggelegde Zuiderzeepolders, Lelystad, 1997.
Druk: Uitgeverij de Twaalfde Provincie.
ISBN 90-72380-59-2.

Anders dan men misschien zou vermoeden kan Flevoland, de jongste provincie van ons land, bogen op een rijke historie. Bijzondere archeologische vondsten, de Zuiderzee, eeuwenlang de belangrijkste aanvoerroute voor Amsterdam, de Zuiderzeevisserij, de eilanden Urk en Schokland, het Zuiderzeeproject, het grootste en duurste project dat de Nederlandse staat deze eeuw heeft uitgevoerd, maar ook de jongste geschiedenis van Flevoland vormen een bijna onuitputtelijke bron van verhalen.
Dwarsliggers komen in het IJsselmeergebied niet voor geeft een rijk geschakeerd beeld van heden en verleden van onze jongste provincie. Van stormvloeden op de Zuiderzee tot feestelijke dijksluitingen in het kader van het Zuiderzeeproject, van de invoering van de gemechaniseerde loonadministratie bij de Wieringermeerdirectie in de jaren veertig tot beleidsnetwerken in de jaren negentig. Van archeologisch veldwerk in de oude Eembedding bij Almere tot 50 jaar Museum Schokland, een bijdrage tot de Flevolandse museumhistorie.
(tekst afkomstig van achterzijde boek)

drs. A.J. Geurts.
Het Schokker verleden in beeld; Een kritisch tweeluik.
Verschenen in: Drooggelegd land – blootgelegd verleden. Cultuur Historisch Jaarboek voor Flevoland, blz. 107-117.
Uitgave: Sociaal Historisch Centrum voor Flevoland / Stichting voor het Bevolkingsonderzoek in de drooggelegde Zuiderzeepolders, Lelystad, 1997.
ISBN 90-72380-44-4.

Anders dan men misschien zou vermoeden kan Flevoland, de jongste provincie van ons land, bogen op een rijke historie. Bijzondere archeologische vondsten, de Zuiderzee, eeuwenlang de belangrijkste aanvoerroute voor Amsterdam, de Zuiderzeevisserij, de eilanden Urk en Schokland, het Zuiderzeeproject, het grootste en duurste project dat de Nederlandse staat deze eeuw heeft uitgevoerd, maar ook de jongste geschiedenis van Flevoland vormen een bijna onuitputtelijke bron van verhalen.
Drooggelegd land – blootgelegd verleden geeft in acht hoofdstukken een rijk geschakeerd beeld van heden en verleden van onze jongste provincie. Van een 17de eeuws vistransportschip tot vliegtuigwrakken in de IJsselmeerpolders, van het onderwijs op Schokland rond 1800 tot het wonen in Flevoland nu, van het colfspel in de zestiende eeuw tot de tuigage van de Batavia.
(tekst afkomstig van achterzijde boek)

drs. A. J. Geurts & B.A.J. Klappe (= Bruno Klappe).
Pastoor in eenzaamheid; Het verblijf van J. de Swart op Schokland (1842-1845).
Verschenen in: En het land was niet langer woest en ledig. Cultuur Historisch Jaarboek voor Flevoland, blz. 95-104.
Uitgave: Stichting voor het Bevolkingsonderzoek in de drooggelegde Zuiderzeepolders, Lelystad, 1991.
ISBN 90-6011-775-1.

Anders dan men misschien zou vermoeden kan Flevoland, de jongste provincie van ons land, bogen op een rijke historie. Bijzondere archeologische vondsten, de Zuiderzee, eeuwenlang de belangrijkste aanvoerroute voor Amsterdam, de Zuiderzeevisserij, de eilanden Urk en Schokland, het Zuiderzeeproject, het grootste en duurste project dat de Nederlandse staat deze eeuw heeft uitgevoerd, maar ook de jongste geschiedenis van Flevoland vormen een bijna onuitputtelijke bron van verhalen.
En het land was niet langer woest en ledig geeft in acht hoofdstukken een rijk geschakeerd beeld van heden en verleden van onze jongste provincie. Van prehistorische voetstappen en oude scheepswrakken tot de herbouw van de Batavia, van piraterij op de Zuiderzee tot de stichting van dorpen in het nieuwe land, van de misstappen van een Schokker pastoor tot de totstandkoming van de provincie Flevoland.
(tekst afkomstig van achterzijde boek)

 

André Geurts (Dr. A.J. Geurts).
Urk. De geschiedenis van een eiland.
Uitgeverij De Twaalfde Provincie / Nieuw Land Erfgoedcentrum, Lelystad (2005).
ISBN 90-72380-82-7.

In Urk. De geschiedenis van een eiland beschrijft André Geurts de boeiende historie van één van de oudste en meest markante delen van de provincie Flevoland. Het ontstaan van het eiland, de bewoningh door de eeuwen heen, de ontwikkelingen in de visserij, het kerkelijk leven en de beeldvorming van Urk en zijn bewoners krijgen bijzondere aandacht. Omdat gepoogd is een algemeen overzicht te maken dat reikt van prehistorie tot 2005, zijn ook tal van andere wetenswaardigheden in woord en beeld vastgelegd. Daardoor doet deze publicatie recht aan de veelkleurigheid van het Urker verleden.
(tekst afkomstig van achterzijde boek)

Aangezien Urk en het noordelijke deel van Schokland vroeger de heerlijkheid Urk en Emmeloord vormden, is dit boek ook van belang voor de geschiedenis van Schokland.

Dit boek kunt u bestellen via de site van het Nieuw Land Erfgoedcentrum

 

A.J. Geurts.
De 'ware' geschiedenis van Schokland. Oude opvattingen en nieuwe inzichten.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 38 (1998), nr. 3, blz. 11-22.

Dr. F.M.M. Griffioen.
Schokland, een stukje opgegraven verleden.
Amsterdam, 1988.

 

Beschier Grisnich.
Schokland in de 19e eeuw.
De Vriendenkring (orgaan van de Vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders), jrg. 29, nr. 4 (herfts/winter 1989), blz. 10-17.

Zie voor een aanvullende verbetering: De Vriendenkring, jrg. 30, nr. 1 (voorjaar 1990) blz. 3.

 

C.A. Groenewold.
Het Ensser-geld.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 41 (2001), nr. 2, blz. 31-43.

H

 

Kees Hana.
Van zee tot meer; Zwerftochten rondom de Zuiderzee.
Uitgave: J.M. Meulenhof, Amsterdam, 1940

 

Henry Havard.
Verleden en heden. Een togt langs de kusten van de Zuiderzee (blz. 289-....).
Haarlem, 1875

 

Henry Havard.
Voyage aux villes mortes du Zuiderzée. La Hollande pittorresque (blz. 296-....).
Parijs, 1875

 

K. Heeroma.
De taal van het oude Emmeloord.
Driemaandelijkse Bladen. Tijdschrift voor taal en volksleven in het oosten van Nederland, nieuwe serie, jrg. 14 (1962), blz. 97-110.

G.D. van der Heide (archeoloog bij de Directie van de Wieringermeer (Noordoostpolderwerken)
Aspecten van het archaeologisch onderzoek in het Zuiderzeegebied.
Uitgegeven als nr. 13  in de reeks 'Van Zee tot Land' (Rapporten en mededelingen inzake de droogmaking, ontginning en sociaal-economische opbouw der IJsselmeerpolders).
Uitgave: W.E.J. Tjeenk Willink N.V., Zwolle, 1955.

G.D. Van der Heide (archeoloog bij de Directie van de Wieringermeer)
De laatste dagen van een eiland.
Overdruk van: De laatste jaren van een eiland. Zie Kamper Almanak 1958/1959.

Hoofdstukken:
- 100 Jaar geleden.
- De ontvolking gelast.
- De oorzaken.
- Bittere armoede.
- De bevolking.
- Samenstelling bevolking 1840.
- Calicotweverijen.
- Allerlei gegevens.
- Het archief.
- Toch nog nieuwe kerken.
- Verdere landverliezen.
- De ontvolking.
- Eén kerkgebouw blijft.
- Eigendomsverhoudingen.
- Veranderingen.
- Na de ontvolking.
- Opnieuw overdracht.

 

G.D. Van der Heide.
Geschiedenis van het Nieuwe Land.
Verschenen in: Kamper Almanak 1949/1950, blz. 109-121.

 

G.D. Van der Heide.
Een meer Flevo en een eiland Flevum in de Romeinse tijd.
Verschenen in: Kamper Almanak 1956/1957, blz. 184-195.

 

G.D. Van der Heide.
Terp- en dijkresten in het Zuiderzeegebied.
Verschenen in: Kamper Almanak 1957/1958, blz. 163-175.

 

G.D. van der Heide.
De laatste jaren van een eiland.
Verschenen in: Kamper Almanak 1958/1959, blz. 236-273.

 

G.D. Van der Heide.
Over het onderhoud van alle de zeewerken op het eiland Schokland.

Verschenen in: Kamper Almanak 1963/1964, blz. 179-200.

G.D. Van der Heide.
Dijkbouw door de eeuwen heen.
Overdruk uit: Antiquity and Survival, blz. 265-291

 

 

Gerrit van der Heide.
De Zuiderzee; van land tot water, van water tot land
Haren, 1974.

Gerrit van der Heide werd in 1915 in Rotterdam geboren, waar hij na een opleiding voor het onderwijs als journalist aan de N.R.C. en het Algemeen Dagblad werkte. Zijn speciale intersse voor biologie kwam hem goed van pas toen hij in de oorlogsjaren werkte aan de inventarisatie van natuurgebieden.
Nadien werd de auteur als assistent van het Biologisch-Archeologisch Instituut der R.U. te Groningen en daarna van de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek, verbonden aan de wetenschappelijke afdeling van de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders.
Hij was hoofd van het Oudheidkundig Bodemonderzoek in de Zuiderzeepolders en bouwde in die functie de musea te Schokland en het Scheeps-archeologisch Museum te Ketelhaven op en werkte aan de planning voor een Museum voor Waterstaat- en Cultuurtechniek te Lelystad.
Hij specialiseerde zich op scheepsarcheologie, die onder zijn leiding een zeer eigen en nieuwe tak van het archeologisch onderzoek werd.
Zo ontstonden op dit gebied veel internationale contacten. Vanuit deze taak heeft de auteur gewerkt in Canada, de U.S.A. en Australië. de Scandinavische landen, Engelend en andere landen van Europa.
Sinds kort is hij als adjunct-directeur/wetenschappelijk ambtenaar verbonden aan het rijksmudeum "Het Zuiderzeemuseum" te Enkhuisen.
(tekst afkomstig van achterzijde boek)

 

G.D. Van der Heide.
Flevoland, land van mensenhand.
Zwolle, 1990

 

G.D. Van der Heide.
Oud kerkje, nu jong museum.

Verschenen in: Jeugdkampioen, 6e jrg., no. 14. 

 

G.D. Van der Heide.
Oudheidkundig bodemonderzoek.

Verschenen in: Flevobericht nr. 269. Wording en opbouw van de Noordoostpolder. Deel 1, het landbouwkundig onderzoek. Blz. 139-149.
Lelystad, 1986

 

G.D. Van der Heide.
Resten van Middeleeuwse bewoning ten oosten van het voormalig eiland Schokland, Zuiderzeegebied.
Verschenen in: Berichten van de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek, nr. 7, blz. 111-132.
Amersfoort, 1956.

 

G.D. Van der Heide.
Schokland.

Verschenen in: Oud-Nederland, jrg. IV (1950), afl. 6.

 

G.D. Van der Heide.
Schokland.
Verschenen in: Verslagen en Mededelingen van de Vereniging tot Beoefening van Overijsselsch Regt en Geschiedenis, 1955, 70e stuk, blz. 37-49.

 

G.D. Van der Heide.
Schokland, eiland in de Zuiderzee.

Verschenen in: Spiegel der Historie, jrg. 2 (1967), nr. 3, blz. 332-337.

 

G.D. Van der Heide.
Schokland, vroeger en nu.

Emmeloord, 1966.

Hoofdstukken:
- Hoe het begon.
- Kouder.
- Rivierdalen.
- De eerste landbouwer.
- Begin jaartelling.
- Landverliezen.
- Dorpen.
- Kustafslag.
- Dijkbouw.
- Wat de mensen deden.
- Ook weverijen.
- Ongunstig.
- Behoeftige bevolking.
- Landbouw.
- De vloed van 1825.
- De ontvolking.
- Eigendomsverhoudingen.
- Het ontvolkte eiland.
- Eiland op het droge.

G.D. Van der Heide.
Toelichting op de archaeologische verzameling uit het Zuiderzeegebied in het Museum te Schokland.
Uitgave: Directie van de Wieringermeer (Noordoostpolderwerken), Zwolle, 1955.

 

G.D. Van der Heide.
Van landijs tot polderland. Tweeduizend eeuwen Zuiderzeegebied.
Amsterdam, 1965.
Herdruk: Naarden, 1972

 

G.D. Van der Heide.
Van Schokland en de Noordoostpolder.
Verschenen in: De Kampioen, 65e jrg. (1950).

 

G.D. Van der Heide & A.J. Wiggers.
Enkele resultaten van het geologisch en archeologische onderzoek betreffende het eiland Schokland en zijn naaste omgeving.
Verschenen in: Langs gewonnen velden. Facetten van Smedings werk.
Wageningen, 1954.

 

L.J. van der Heyden.
Uit het katholiek verleden van Schokland. Parochie van den H. aartsengel Michael.
Verschenen in: Archief voor de geschiedenis van het Aartsbisdom Utrecht, deel 65, blz. 1-47.
Utrecht, 1945 (of 1941?)

 

Gerrit van Hezel en Aaldert Pol.
De Flevolandse geschiedenis in meer dan 100 verhalen.
Amsterdam, 2005.

Van belang zijn ondermeer de hoofdstukken:
11) De ondergang van Nagele (1307).
21) Recht van landwinning voor Jacob Aalbertszoon (1595),
23) Een menneweg naar Emmeloord (1663).
24) Schout Winsemius met de dood bedreigt (1682).
25) Gespikkelde huwelijken op Schokland (1767).
27) Een ontvangst met bloemenkransen (1792).
28) Minister Goldberg bezoekt visserseilanden (1800).
29) Pastoor Doorenweerd over noodlot en slofheid (1807).
30) Een feest voor de jonge koning van Rome (1811).
31) Stormvloed over Schokland (1825).
32) Ik zal u deze oproerscene betaald zetten (1830).
33) Onderwijsinspectie op Schokland en Urk (1832, 1839).
34) Edele mensenvrienden! (1839).
37) Met paard en slede over de Zuiderzee (1845).
38) Een Frans kunstenaar kijkt zijn ogen uit op Schokland (1845).
39) Deventer hoogleraar maakt zomertochtje (1846).
44) Pastoor Ter Schouw bepleit ontruiming van Schokland (1857).
45) Een kerkdienst op Ens (1858).
46) Willem Jan Schuttevaêr, de behouder van Schokland (1861).
69) Afscheid van de koning van Schokland (1940).
70) Zuivere representanten van de middeleeuwse mens (1940).

 

Gerrit van Hezel & Aaldert Pol.
Schokland en omgeving. Leven met water.
Uitgeverij Matrijs, 2008.

De omgang met water en de worsteling met de zee, die zo kenmerkend is voor de Nederlandse geschiedenis, is onlosmakelijk met de geschiedenis van het eiland Schokland en haar bewoners verbonden. Dit eiland, dat vroeger in de Zuiderzee lag, verloor langzaam de strijd met het water. Door het afsluiten en gedeeltelijk inpolderen van de Zuiderzee is het eiland tegenwoordig echter weer te bewonderen in de Noordoostpolder in Flevoland.
Lang voor Schokland een eiland in de Zuiderzee werd, maakte het deel uit van het vasteland. De oudste bewoning reikt maar liefst 12.000 jaar terug, en nergens in Nederland zijn de resten uit dit verre verleden zo goed bewaard gebleven als in de bodem van Schokland.
Van het vroegere Schokland is tegenwoordig nog maar een klein deel over. De Zuiderzee knaagde geleidelijk stukken van het eiland af, tot Schokland uiteindelijk niet meer genoeg bestaansmogelijkheden voor de bevolking bood. Met name in de winterperioden werd bittere armoede geleden, en in 1859 verliet de bevolking het eiland. Na de ontruiming bleef het eiland voor de scheepvaart een belangrijk baken in zee en toevluchtsoord in tijden van nood.
Het rijk geïllustreerde Schokland en omgeving. Leven met water laat het leven van de Schokkers door de eeuwen heen zien. Het verhaalt over boeren en vissers, katholieken en protestanten, armoede en voorspoed, ontruiming en uiteindelijk internationale erkenning toen UNESCO in 1995 Schokland en omgeving als Nederlands eerste monument op de Werelderfgoedlijst plaatste.
(tekst afkomstig van achterzijde boek)

ISBN 978-90-5345-336-0.
Het boek is te bestellen bij Uitgeverij Matrijs.

 

Gerrit van Hezel.
'Ligten' bij Schokland.
Deel 1: De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 36 (1996), nr. 2, blz. 23-31.
Deel 2: De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 36 (1996), nr. 3, blz. 18-24.

 

Gerrit van Hezel.
Slepen naar Schokland.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 37 (1997), nr. 4, blz. 25-35.

 

Drs. J.W.H. Hogestijn.
Een opzienbarende nieuwe visie over de ontwikkeling van Schokland in de late middeleeuwen.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 33 (1993), nr. 2, blz. 19-24.

 

J.W.H. Hogestijn.
Schokland in de late middeleeuwen.
Verschenen in: Schokland revisited. Cultureel Historisch Jaarboek voor Flevoland, blz. 95-112.
Lelystad, 1992.
Uitgave: Stichting voor het Bevolkingsonderzoek in de drooggelegde Zuiderzeepolders, Lelystad, 1992.
Druk: Walburg Pers.
ISBN 90-6011-814-6.

Anders dan men misschien zou vermoeden kan Flevoland, de jongste provincie van ons land, bogen op een rijke historie. Bijzondere archeologische vondsten, de Zuiderzee, eeuwenlang de belangrijkste aanvoerroute voor Amsterdam, de Zuiderzeevisserij, de eilanden Urk en Schokland, het Zuiderzeeproject, het grootste en duurste project dat de Nederlandse staat deze eeuw heeft uitgevoerd, maar ook de jongste geschiedenis van Flevoland vormen een bijna onuitputtelijke bron van verhalen.
Schokland revisited geeft in acht hoofdstukken een rijk geschakeerd beeld van heden en verleden van onze jongste provincie. Van het middeleeuwse Schokland tot de plannen van Frederik van Eeden, van oude scheepswrakken tot nieuw geschut voor de Batavia, van de 19de-eeuwse particuliere inpolderingsplannen tot de ontwikkeling van natuur en landschap in de provincie Flevoland.
(tekst afkomstig van achterzijde boek)

 

Fred van der Horst.
Opera- en operettevereniging "La Mascotte" presenteert: "Bruiloft op Schokland".
Muziekspel (Pasticcio) in 2 bedrijven, geschreven door Fred van der Horst.
Uitvoeringen op 15 en/of 16 mei 1992 op het middenterrein van Museum Schokland en op 23 mei 1992 in sporthal "De Schelp" te Urk.

Programmaboekje.

Fred van der Horst.
Opera- en operettevereniging "La Mascotte" presenteert: "De ondergang van Schokland".

Een muziekspel in 4 bedrijven, geschreven door Fred van der Horst.
Schouwburg "Het Voorhuijs", Emmeloord, t en 14 november 1987.

Programmaboekje.

J  
 

M. de Jong.
Het oude eiland.
De Vriendenkring (orgaan van de Vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders), jrg. 31, nr. 3 (herfst 1991), blz. 11-17.

Een verhaal over de ontruiming van Schokland in 1859.

K

 

Rineke Kaal.
Het leven en werken van de bewoners van de Molenbuurt in de 19e eeuw.
De Vriendenkring (orgaan van de Vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders), jrg. 28, nr. 3, blz. 13-29.

Scriptie gemaakt door Rineke Kaal, leerlinge HAVO 4, CGS Emmeloord, december 1987.

W.H. Keikes.
Tot keringe der wateren. Dijkverkenningen langs de vaderlandse kuststrook, deel 3: De boorden van het Zuiderzeebekken / de Zuiderzee-eilanden.
Haarlem, 1977.

Ab Klappe.
Schokker wel en wee.
Tagrijn (uitgave van Vereniging Botterbehoud) 1988, nr. 3, blz. 7-13.

 

Bruno Klappe.
Iets over vuurstoken (2).
De Vriendenkring (orgaan van de Vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders), jrg. 29, nr. 2 (lente/zomer 1989), blz. 18-20.

Reactie op het artikeltje 'Iets over vuurstoken' door Dirk Landsman in de Vriendenkring van herfst 1988.

 

Bruno Klappe.
Een Schokker-monument in Kampen.
De Vriendenkring (orgaan van de Vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders), jrg. 31, nr. 4 (winter 1991), blz. 26-28.

 

Bruno Klappe.
Graag een hek om het kerkhof op Emmeloord!
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 33 (1993), nr. 3, blz. 31.

Bruno Klappe.
De vuurtorens op de Zuidpunt van Schokland.
Extra uitgave van De Vuurboet (een uitgave van de Nederlandse Vuurtoren Vereniging)

 

Bruno Klappe.
De vijf burgemeesters van Schokland (1806-1859) en hun naaste familieleden.
Gens Nostra 57 (2002), nr. 4/5, blz. 163-172.

Bruno Klappe en Ab Klappe.
Vier generaties van de familie Klappe, afkomstig van Schokland.
Gens Nostra 57 (2002), nr. 4/5, blz. 179-211.

Bruno Klappe.
Een vuurdraak boven Emmeloord.
Meteoor, jrg. 62, mei 2006, blz. 16-17 (uitgave van de Landelijke Werkgroep Meteoren der KNVWS).
Eerder verschenen in Het Schokker Erf nr. 58.
Zie ook op blz. 15 van hetzelfde blad:
Urijan Poerink: 'Zonderling lugtverschijnsel' bracht republiek in rep en roer.

 

Bruno Klappe
Huwelijksdispensaties op Schokland.
Gens Nostra 57 (2002), nr. 4/5, blz. 212-221.

Bruno Klappe.
Pastoors, predikanten en vuurstokers van het eiland Schokland.
Uitgave: Stichting Urker Uitgaven, 1993.

 

Koerier.
Bericht van Schokland.
De Vriendenkring (orgaan van de Vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders), jrg. 30, nr. 3 (zomer 1990) blz. 9-11.
Over tentoonstelling van de Schokker bewoningshistorie in het museum op Schokland

De Vriendenkring (orgaan van de Vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders), jrg. 30, nr. 4 (winter 1990), blz. 6-9.
Over Schokker klederdracht.

De Vriendenkring (orgaan van de Vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders), jrg. 31, nr. 1 (voorjaar 1991), blz. 14-16.
Over de terp Emmeloord, Maanhuysen en het huis van de havenmeester

Lammert Kombrink.
De bruid van Schokland.
Leiden, 1953.

Roman, spelend op de grens van de 19e en 20e eeuw. Hoofdpersoon is Nanne Brand, die na haar schooltijd op Urk, als dertienjarige terugkeert naar Schokland. Daar helpt ze haar moeder in de huishouding en de winkel. Na enkele jaren wordt ze verliefd op een jonge vrachtschipper, met wie ze trouwt en naar het eenzame Kraggenburg vertrekt, waar haar man als lichtwachter benoemd is. Het boek geeft een levendig beeld van het wonen en werken op het toenmalige eiland.

 

Lammert Kombrink.
De Zeeburcht.
J.J. Groen en Zoon, Leiden

“De Zeeburcht” speelt zich helemaal af op Oud-Kraggenburg. Het is voor een deel een autobiografische roman geschreven door Lammert Kombrink, een zoon van Caspar Kombrink, één van de vuurtorenwachters van Oud-Kraggenburg.
Op Oud-Kraggenburg woont Louw Kortrink met zijn vrouw Nanne. Nanne komt van Schokland. Ook over zijn moeder heeft Kombrink een boek geschreven met als titel “De bruid van de Schokland”. Het boek geeft een beschrijving van het leven op Oud-Kraggenburg. Veel gebeurt er niet op Oud-Kraggenburg. Vooral de winters zijn lang, streng en saai. ’s Zomers is er nog wel eens wat afwisseling, dan er steenzetters die de beide strekdammen herstellen, en er komen vissers uit Grafhorst.
Het boek geeft een prachtig tijdsbeeld van twee mensen op een eenzame plaats.
Het boek besluit met de volgende dichtregels:

Eens rolden hier de grote zilte baren,
en zeilde ’t schip, gedreven door de vloed.
Thans rijzen er de gouden korenaren
en brengen vrucht in rijke overvloed.

 

Titia W. Kooistra.
De flora van Schokland.
Overdruk uit het Nederl. Kruidkundig Archief, deel 44, jrg. 1934, blz. 289-295.
Verschenen in: Verslagen en mededeelingen no. 25 van de Commissie voor het Botanisch onderzoek van de Zuiderzee en omgeving.

 

Dr. A.P.E. Korver.
De schokkers van Schokland.
Deel 1: De Vriendenkring (verenigingsorgaan van de Vereniging Vrienden van Schokland), jrg. 41, nr. 3 (herfst 2001), blz. 47-55.
Deel 2: De Vriendenkring (verenigingsorgaan van de Vereniging Vrienden van Schokland), jrg. 41, nr. 4 (winter 2001), blz. 40-50.

 

Dr. Pieter Korver
De Calicotsweverij van Schokland
Verschenen in: Ooit Zuiderzee...(Cultuur Historisch Jaarboek voor Flevoland, 2005), blz. 96-105.
UItgave: Nieuw Land ERfgoedcentrum / Stichting Uitgeverij de Twaalfde Provincie.
ISBN 90-72380-84-3.

 

Dr. Pieter Korver.
De calicotsweverij van Schokland 1839-1858.
Uitgeverij De Twaalfde Provincie, 2007.
ISBN 978-90-72380-92-0

Het voormalige Zuiderzee-eiland Schokland verkeerde vanaf het einde van de 18de eeuw in grote armoede. Het eiland zakte langzaam weg in de golven. Akkerbouw was niet meer mogelijk, vee overleefde nauwelijks op de drassige weilanden, de visserij kwijnde. Met allerlei maatregelen probeerde de overheid de straatarme eilandbevolking aan inkomen te helpen. Eén van die initiatieven was de vestiging van een calicots- of katoenweverij. Pieter Korver beschrijft in De calicotsweverij van Schokland, 1839-1858 de boeiende geschiedenis van dit initiatief.
Pieter Korver heeft voor dit boek uitgebreid bronnenonderzoek verricht. Hij laat de lezer zien met welk een groot optimisme en inzet in 1839 met de calicotsweverij op Schokland werd begonnen en hoe groot de teleurstelling was toen bleek dat ook dit initiatief geen soelaas voor de Schokker bevolking bood. Ook wordt de lezer getuige van de conflicten tussen degenen die zich inzetten voor het welzijn van de Schokker wevers, zoals de gouverneur van Overijssel en de Commissie van toezigt en bestuur op de weverij, en anderzijds de bazen van de calicotsweverij, zoals de gebroeders Salomonson, die iets aan de calicicotsweverij probeerden te verdienen. De opheffing van de weverij in 1858 was de voorbode van het regeingsbesluit om Schokland in 1959 te ontruimen.

Dit boek kunt u bestellen via de site van het Nieuw Land Erfgoedcentrum

 

Drs. G.R. Kruissink.
Schoklands strijd tegen het water.
Verschenen in: Land en Water (1959), blz. 246-249.

 

Drs. G.R. Kruissink.
Het eiland Schokland gaat herleven in het Zuiderzeemuseum.
Verschenen in: Uit het Peperhuis, 2e serie, 1959, nr. 6, blz. 126-128.
Enkhuizen, 1959

 

Drs. G.R. Kruissink.
Van Flevo tot Schokland.
Verschenen in: Uit het Peperhuis, 2e serie, 1959, nr. 7-8, blz. 131-146.
Enkhuizen, 1959

 

G.R. Kruissink & K. Boonenburg.
Herdenkingstentoonstelling Schokland.
Beschrijvende catalogus van de tentoonstelling ter herdenking van de ontruiming van Schokland in 1859, te houden van 26 maart tot 1 november 1959 in het Rijksmuseum “Zuiderzeemusem” te Enkhuizen.
Enkhuizen, 1959.

Bevat de volgende artikelen:
- G.R. Kruissink: Er was eens een eiland....
- K. Boonenburg: De schokker.
- Beschrijvende catalogus van de tentoonstelling:

- Landkaarten.
- Luchtfoto's.
- Technische tekeningen.
- Oude tekeningen.
- Schilderijen.
- Kasten en slede.
- Schepen en scheepsmodellen.
- Scheepsafbeeldingen.
- Penningen.
- Klederdracht.
- Klederdrachtafbeeldingen.
- Tegels.
- Voorwerpen van de eredienst.
- Bodemvondsten.
- Documenten en foto's

 

Wim Kuyper.
Zwervend langs het IJsselmeer. Heden en verleden van het hart van Nederland.
Bussum, 1978.
ISBN 90-228-1118-2.

De plaatsen rondom de voormalige Zuiderzee blijven boeiend. De VOC-schepen zijn al lamg verdwenen en de visbotters hebben een andere - recreatieve - bestemming gekregen. Toch is de sfeer van het verleden en de geur van pek en taan op en in de havens blijven hangen. Bovendien zijn er muesea en oudheidskamers, zoals in Enkhuizen, Hoorn, Hindeloopen, Elburg, Huizen, enz. waar veel van het oude bewaard is gebleven en waar we veel te weten kunnen komen over de vroegere leef- en werkomstandigheden van vissers, kooplui en venters. 
Op zoek naar het verleden zwierf Wim Kuyper langs het IJsselmeer en sprak met vissers, vuurtorenwachters en havenmeester. Hij heeft van dichtbij alle facetten rond de afsluiting en drooglegging meegemaakt en die nu aan de hand van gesprekken in acht verschillende hoofdstukken vastgelegd. Door de ca. 200 meest authentieke foto's uit particulere verzamelingen en door 8 kleurplaten is Zwervend langs het IJsselmeer een kijk- en leesboek geworden, dat daarnaast een gids wil zijn voor hen die de oude Zuiderzeeplaatsjes willen herontdekken.
(tekst afkomstig van de boekomslag).

Van belang is het hoofdstuk: Schokland, golfbreker van Overijssel, blz. 110-143.

L

 

D. Landsman.
Herinneringen aan het oude Schokland.
Verschenen in: Cultuurrijp 13 (1977), nr. 4, blz. 6-7.

 

D. Landsman.
Twee Schokker families. (Botter en Broodbakker).
De Vriendenkring (orgaan van de Vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders), jrg. 20, nr. 3 (winter 1981), blz. 14-18.

 

D. Landsman.
Iets over vuurstoken.
De Vriendenkring (orgaan van de Vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders), jrg. 28, nr. 4 (herfst 1988), blz. 22-23.

 

Dirk Landsman.
Schokland anno 1929.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 29, nr. 3 (herfst 1989), blz. 9-10.

Artikeltje over de families Schuurman en Spit.

 

D. Landsman.
De ijsvlet van Schokland.
De Vriendenkring (orgaan van vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders), jrg. 30, nr. 1, blz. 4.

 

D. Landsman.
Plattegrond van het eiland Schokland uit 1804.
De Vriendenkring (orgaan van de Vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders), jrg. 31, nr. 4 (winter 1991), blz. 14-16.

 

D. Landsman.
De hooi- en rietoogst op Schokland.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 33 (1993), nr. 4, blz. 14-15.

 

D. Landsman.
Het Ned. Hervormde kerkje op de Middelbuurt te Schokland.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 34 (1994), nr. 2, blz. 7-12.

 

D. Landsman.
De calicot-weverijen op Schokland.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 34 (1994), nr. 2, blz. 20-24.

 

D. Landsman.
Schokland, eens een eiland.
Uitgave: I.V.N. - afd. Noordoostpolder en omstreken, 1984.

Hoofdstukken:
- Bezoek de moeite waard.
- De strijd tegen het water.
- Poging pastoor te ontvoeren.
- Stormvloed 1825, ondergans van de r.k. kerk.
- Doopvont opgevist.
- Voorspoedige jaren.
- Vuurtoren vernieuwd na watersnood.
- Schokkers Germaans?
- Praktisch boomloos.
- Katoenspinnerij ingevoerd.
- Molenbuurt?
- Door branden en stormen geteisterd.
- Schokker armoe.
- Gezondheid redelijk goed.
- Begraven op Schokland.
- Woonterp Zuiderbuurt.
- De ontruiming.
- Aanbesteding in 1812.
- Geschiedenis van de vuurtoren.
- Lichtwachters.
- Armoede.
- Laster.
- Bevoorrading.
- Bijgeloof.
- De ijsvlet.
- Evacuatie.
- 1858.
- Twee Schokker families.
- De laatste bewoners.

 

Eric Leijenaar.
Het natte hart van Nederland. De geschiedenis van de Zuiderzee.
Omega Boek B.V., Amsterdam, 1991.
ISBN 90-6057-754-X.

Van belang zijn de hoofdstukken:
- De voetstappen van Ens (blz. 14);
- De legende van Nagele (blz. 33-34);
- Vijf eilanden (blz. 71-74);
- Legenden rond de Zuiderzee (blz. 77-78);
- Klederdrachten (blz. 82-84).

 

Fea Livestro-Nieuwenhuis.
Nationale kleederdrachten.
Zutphen, 1987.

Dit unieke klederdrachtenboek bevat de herdruk van de catalogus van een grote klederdrachttentoonstelling, die in 1898 in Amsterdam werd gehouden ter gelegenheid van de inhuldiging van H.M. Koninging Wilhelmina. De catalogus is geïllustreerd met 230 originele, niet eerder in druk verschenen foto's en 8 kleurenafbeeldingen. Bijna alle getoonde klederdrachten werden in 1898 nog in Nederland gedragen, maar zijn sedertdien verdwenen. Daarom heeft dit boek een documentaire waarde, die vergeleken kan worden met die van het reeds eerder bij uitgeverij Terra in herdruk verschenen grote klederdrachtenboek van Valentijn Bing en Jan Braet von Ueberfeldt, uit het midden van de 19e eeuw.
De uitgave van "Nationale Kleederdrachten" kwam tot stand op initiatief van, en in samenwerking met de Stichting Nederlandse Volksklederdrachten "Collectie Koningin Wilhelmina", ter gelegenheid van het 40-jarig jubileum van deze stichting.

(tekst afkomstig van de boekomslag).
Blz. 104 en 105: Schokland.

 

 

Johan Luger (tekst) en Jo Spier (tekeningen)
Zonderlinge reizen zwart op wit.
Uitgegeven door Andries Blitz te Amsterdam.

Een Godfried Bomans-achtig boek, waarin onder meer beschreven wordt hoe de beide mannen een wereldreis willen maken, en tenslotte op Schokland belanden.

 

J. Lussenburg.
De stervende Zuiderzee.

Apeldoorn

 

Jos Lussenburg & K. Boonenburg.
Stervende zee.

Amsterdam, 1963

M

 

J.W. van Maren.
Zoudenbalch, een Utrechtse familie.
Verschenen in: Jaarboek Oud-Utrecht 2006, blz. 5-42.

Leden van de familie Zoudenbalch waren Heer van Urk en Emmeloord

 

P.J. Meertens (red.).
Urk; land en volk
Flevoprofiel 3.
Lelystad, 1990

Fascimile van het hoofdstuk 'Land en Volk' van de in 1942 verschenen publicatie onder leiding van P.J. Meertens en L. Kaiser.

 

G. Mees Azn.
Schokland.
Verschenen in: Overijsselsche Almanak voor Oudheid en Letteren 1847 (twaalfde jaargang), blz. 267-330.
Deventer, 1846.

 
G.A. de Meester.
Iets over Schokland en de Zuiderzee.
Algemeene Konst- en Letterbode, 1e deel, jaargang 1847, blz. 82-....
 

J.A.L. de Meyere.
Portretten van Evert Zoudenbalch
Jaarboek Oud-Utrecht 1977, blz. 56-70.
Uitgave: De Vereniging Oud-Utrecht.

Evert Zoudenbalch was in de 15e eeuw Heer van Urk en Emmeloord.

 

Dr. B. Meijlink.
Iets over Schokland en de Zuiderzee, met eenige losse gedachten en gesprekken op een Zondags-reisje her- en derwaarts.
Kampen, 1858.

 

F. Mieris.
Groot charterboek der Graaven van Holland, Zeeland en Heeren van Vriesland, IV.
Leiden, 1756.

 

Dr. P.J.R. Modderman.
Enkele resultaten van het oudheidkundig bodemonderzoek in de Noordoostelijke IJsselmeerpolder.
Verschenen in: Tijdschrift van het Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap, LXIV (1947), no. 4.

 

P.J.R. Modderman.
Over de wording en betekenis van het Zuiderzeegebied (proefschrift).
Groningen / Batavia, 1945

 

H.J. Moerman.
De geschiedenis van de Zuiderzee.
Verschenen in:
Haagsch Maandblad IV,  juli-dec. 1925, blz. 344-366.

 

H.J. Moerman.
Rondom Schokland.

Verschenen in: Tijdschrift van het Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap, LXIV (1947), no. 6, blz. 709-714.

 

H.J. Moerman.
Schokland.

Overijssel, 1931, blz. 888-....

 

H.J. Moerman.
Het oude Schokland.
Brochure voor de tentoonstelling ‘Schokland – Urkerland’, zomer 1946, in het Kazernegebouw  aan de Koornmarkt te Kampen.

 

H.J. Moerman.
Uit de geschiedenis der Zuiderzee.
Verschenen in: Verslagen en mededelingen der Vereniging tot Beoefening Overijsselsch Regt en Geschiedenis, 2e reeks, 44 (1927), 2e stuk, blz. 1-....

H.J. Moerman & A.J. Reijers.
De eilanden Schokland en Urk.
Uitgave: Stichting Urker Uitgaven, 1984.

Bevat: 
- H.J. Moerman & A.J. Reijers, Schokland. Eerder verschenen in: Tijdschrift van het Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap, 2e reeks, nr. 42 (1925), blz. 151-189.
- A.J. Reijers en H.J. Moerman, Urk

H.J. Moerman & A.J. Reijers.
Schokland.
Verschenen in: Tijdschrift van het Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap, 2e reeks, nr. 42 (1925), blz. 151-189.

Hoofdstukken:
- Inleiding.
- Het middeleeuwse Schokland.
- De strijd om het geloof.
- De strijd tegen het water.
- De Schokkers; hun kleding en woning.
- De strijd om het bestaan; de ontruiming.
- Tegenwoordige staat.

 

P.C. Molhuijsen.
Regten door Herman van Kuinre aan Urk en Emmeloord gegeven.
Verschenen in: Verzameling van stukken, die betrekking hebben tot Overijsselsch Regt en Geschiedenis. Tweede afdeeling, Verslagen en Mededeelingen, tweede stuk (1862), blz. 89-97.
Deventer, 1862.

 

Harry Mulisch.
De sprong der paarden en de zoete zee.
Het verhaal verscheen oorspronkelijk als losse uitgave in 1955 en werd in 1957 opgenomen in de verhalenbundel De versierde mens (De Bezige Bij, Amsterdam).

In het eerste deel wordt Gustaaf Nagelhout verliefd op het blonde meisje Bessie. Zijn pogingen om contact met haar te krijgen blijven vergeefs. Hij wordt ziek van wanhoop en denkt aan zelfmoord, vervolgens aan moord op het meisje. Als hij hersteld op straat komt, ziet hij de lijkstoet van Bessie, die door een auto overreden is. Ontredderd rent hij de stad uit naar een terrein waar paardrijles wordt gegeven. Daar schrijft hij in verwarde taal zijn eigen liefdesgeschiedenis op. Plots struikelt een paard over hem, waarbij de berijdster het leven verliest. Gustaaf wordt krankzinnig.
In het tweede deel vindt een broodbezorger zijn verhaal en leest er o.m. uit voor aan de chauffeur Ubbe Joziasse, die er iets in herkent en het doorvertelt aan zijn vader, de oude visser Gnodde. Kort daarna rijdt Ubbe zich tegen een boom te pletter. Nu keert Gnodde terug naar het verlaten eiland Schokland, waarvan hij en zijn broers de laatste bewoners waren. Aan boord van een lekke haringschuit vertelt hij hun het tragische verhaal van de halfgod Binar die verliefd werd op Leia, de godin van de zee. Onder de indruk van het verhaal houden ze op met hozen en verzinken ze in het zoet geworden water van de voormalige Zuiderzee.

 

Harry Mulisch e.a.
Als een god in Flevoland.
De mooiste verhalen van Harry Mulisch, John Jansen van Galen, Dick Schaap, Koos van Zomeren en vele anderen.

Utrecht, 2004.

Van belang zijn de verhalen:
S. Franke, Zuiderzeelegenden (blz. 19-31).
J. Spitse, Vlucht naar Schokland (fragment) (blz. 110-122).
Harry Mulisch, De sprong der paarden en de zoete zee (blz. 123-150).

 

Museum Schokland.
Schokland, een eiland in de tijd.
Uitgave Museum Schokland. 1997.

 

Museum Schokland
Waar bevindt zich dit schilderij?
De Vriendenkring (orgaan van de Vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders, jrg. 30, nr. 4 (winter 1990), blz. 5.

In de zestiger jaren is bij een gerenommeerd veilinghuis te Amsterdam een schilderij van Hyronimus van Diest geveild onder de naam 'Gezicht op Schokland'. De vraag is waar dit uit omstreeks 1650 daterende meesterwerk zich thans bevindt.

 

Mr. I.W.M.
Schokland en de Schokkers.
Verschenen in: Tijdschrift van het Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap, nr. VI (1899), blz. 198-200 (of: 2e reeks, nr. 4?)

N

 

J. Nanninga Uitterdijk.
Het recht van Urk en Emmeloord, 1415.
Verschenen in: J.I. van Doorninck & J. Nanninga Uitterdijk: Bijdragen tot de geschiedenis van Overijssel, deel V, blz. 143-154, 368.
Zwolle, 1879.

 

L. Nooter.
Op Schokland.
Verschenen in: Eigen Haard. Geïllustreerd Volkstijdschrift (1903), blz. 692-696, 734-736 en 742-746.
Tevens in: Het Schokker Erf 25, 26, 27.

O

W.M. Oosterhof e.a.
Flevoland.
Monumenten (Uitgave van de Stichting Monumenten), jrg. 11 (1990), nr. 3/4.

In dit themanummer over monumentenzorg in de provincie Flevoland o.a.:
- Schokland, van eiland tot museum (door W.M. Oosterhof, directeur Museum Schokland).
- Archeologisch onderzoek in de Noordoostpolder; graven op een monument (door T.J. ten Ascher, A.E. van Giffen, Instituut Prae- en Protohistorie).

 

J.R.T. Ortt.
Korte aanteekening omtrent den voorgestelden maatregel tot ontvolking van Schokland.
Verschenen in: Koninklijk Instituut van Ingenieurs; Algemeen verslag van de werkzaamheden en notulen der vergaderingen, instituutsjaar 1857-1858.
's-Gravenhage, 1858, blz. 196-201.

 

Bas den Oudsten.
Schokland, eiland op het droge.
Verschenen in: De Spiegel, 28-3-1959 (weekblad).

 

G.A. Overdijkink & L.W. Wilmes.
Beplantingsplan en uitvoering van de beplanting in de Noordoostpolder.
Verschenen in: Van zee tot land, nr. 9.
Zwolle, 1953

P

 

Freek Pereboom.
Heksenwaan. Een gebeurtenis op Schokland in het licht van de historie.
Bijdragen uit het land van de IJssel en Vecht, blz. 56-69.
3e Bundel IJsselakademie.
Uitgave: Uitgeverij Waanders, Zwolle, 1980.

In het artikel 'Heksenwaan' worden naar aanleiding van een gebeurtenis op Schokland enkele in de regio gevoerde heksenprocessen geplaatst tegen de achtergronden uit die tijd.
(tekst afkomstig van boekomslag)

 

Drs. Freek Pereboom (wetenschappelijk medewerker IJsselakademie).
Schokland onder burgemeester H.A.W. Streithorst, de periode van augustus 1828 tot juli 1831.
De Vriendenkring (orgaan van de Vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders), jrg. 20 (1981), nr. 2, blz. 7-18.
De Vriendenkring, jrg. 20 (1981), nr. 3, blz. 8-13.
De Vriendenkring, jrg. 21 (1982), nr. 1, blz. 17-23.
De Vriendenkring, jrg. 21 (1982), nr. 2, blz. 7-15.

 

Freek Pereboom.
Schokland onder burgemeester H.A.W. Streithorst, de periode van augustus 1828 tot juli 1831.
Kamper Almanak 1980/1981, blz. 253-288.
Tevens verschenen in het Schokker Erf (met enkele aanvullende hoofdstukken).

 

Aaldert Pol & Gerrit van Hezel.
Kraggenburg en de vaarweg van Zwolle naar zee.

Uitgave: IJsselacademie, Kampen, 2000.
ISBN: 90-6697-114-2.

Halverwege de 19de eeuw was een handjevol notabelen in Zwolle ervan overtuigd dat de stad de derde zeehaven van Nederland kon worden. De stille getuige hiervan ligt thans nog in de Noordoostpolder: de lichtwachterswoning Kraggenburg. Genoemde aanzienlijken richtten een particuliere maatschappij op om Zwolle bereikbaar te maken voor zeeschepen. Ingenieur B.P.G. van Diggelen liet voor de aan te leggen leidammen in het Zwolse Diep kraggen aanvoeren uit de plassen van Noordwest-Overijssel. Op een kunstmatig opgeworpen terp in de Zuiderzee werd Kraggenburg gebouwd. Deze werken zijn in de nationale en regionale geschiedschrijving vrijwel onvermeld gebleven; in dit boek wordt het verhaal over Kraggenburg voor het eerst in detail verteld.
De werken in de Zuiderzee waren kostbaar en de Maatschappij verhaalde de kosten op de schippers door het heffen van tolgelden. De schippers organiseerden protestvergaderingen en schreven vele brochures. Ze richtten de schippersvereniging Schuttevaêr op. Na de in 1848 doorgevoerde grondwetsherziening van Thorbecke ging de klachtenstroom naar het parlement. Het leidde in 1856 tot één van de eerste parlementaire enquetes.
In 1875 nam Rijkswaterstaat de werken over. Zij liet een nieuw Kraggenburg bouwen, dat de bijnaam van zeeburcht kreeg. De lichtwachters van Kraggenburg konden voortaan de vuurtoren bedienen zonder vreed voor eigen leven. De vuurtoren was voor duizenden schippers een vertrouwd baken in zee aan één van de drukst bevaren scheepvaartroutes.
Tegenwoordig ligt het complex Kraggenburg in de Noordoostpolder. Het is een voor Nederland bijzondere vuurtoren met een midden op het dak staand licht. In Kraggenbrug en de vaarweg van Zwolle naar de zee houden de schrijvers een warm pleidooi voor een waardige toekomst van dit rijksmonument.
(tekst afkomstig van achterzijde boek)

Lichtwachter Kasper Kombrink was gehuwd met Jannetje, de dochter van Lammerts Smit, de havenmeester van Schokland. Zie het hoofdstuk: Kaspar Kombrink en de bruid van Schokland, blz. 127-138.

 

A. Pol & J.D. Wildeboer.
Gespikkelde huwelijken op Schokland.
De Vriendenkring (orgaan van de Vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders), jrg. 31, nr. 3 (herfst 1991), blz. 8-10.

 

A. Pol & J. Wildeboer.
Onverdraeglijcke stoutigheden des Paaps en der Papisten op Schokland.
De Vriendenkring (orgaan van de Vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders), jrg. 31, nr. 4 (winter 1991), blz. 21-24.

 

Aaldert Pol & Jan Wildeboer.
Olfert Dapper en Emmeloord in 1663.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 32 (1992), nr. 4, blz. 12-19.

 

Aaldert Pol & Jan Wildeboer.
Predikant contra vuurstoker op Schokland aan het eind van de 18e eeuw.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 33 (1993), nr. 2, blz. 9-12.

 

Aaldert Pol.
Pastoors, predikanten en vuurstokers van het eiland Schokland (boekbespreking)
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 33 (1993), nr. 4, blz. 30-31.

 

Aaldert Pol & Jan Wildeboer.
Pastorie en kerk op de Middelbuurt van voor 1834.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 34 (1994), nr. 2, blz. 13-19.

 

Aaldert Pol & Jan Wildeboer.
Een houten kerkje op de Middelbuurt (1717-1833).
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 34 (1994), nr. 3, blz. 24-30.

 

Aaldert Pol.
De laatste bewoners van Schokland - Drie families.
Met schipper Roelof Vis naar Schokland in 1936 (uit het dagblad Ons Noorden, 1936).
Brief van Jan Schuurman, de laatste 'Schokker'.

De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 35 (1995), nr. 4, blz. 16-18.

 

Aaldert Pol.
De familie Schuurman op Schokland.
Deel 1: De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 36 (1996), nr. 2, blz. 38-42.
Deel 2: De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 36 (1996), nr. 3, blz. 32-36.
Deel 3: De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 36 (1996), nr. 4, blz. 12-17.
Deel 4: De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 37 (1997), nr. 1, blz. 28-34.

 

Aaldert Pol & Jan Wildeboer.
Interieur van het houten kerkje op de Middelbuurt.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 37 (1997), nr. 1, blz. 38-43.

 

Aaldert Pol.
Kerstlied van Schokland.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 37 (1997), nr. 4, blz. 10-13.

 

Aaldert Pol.
De van Eerde-bijbel.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 37 (1997), nr. 4, blz. 21-22.

 

Aaldert Pol.
Het geheim van de hervormde kerk in Ens.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 39 (1999), nr. 2, blz. 25-29.

 

Aaldert Pol.
De ontruiming van Schokland in 1859.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 39 (1999), nr. 3, blz. 18-28.

 

Aaldert Pol.
Drinkwatervoorziening op Schokland.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 40 (2000), nr. 3, blz. 36-47.

 

H. Polijn Buchner.
Bijdrage betrekkelijk de voormalige bewoners van het eiland Schokland.

Verschenen in: Schat der gezondheid, 1861, blz. 354-....
Tevens verschenen in het Schokker Erf.

Yvonne Prins.
Aafje Alberts. Een Overijsselse vroedvrouw aan het einde van de achttiende eeuw.
Jaarboek Centraal Bureau voor Genealogie 2004, blz. 129-154.

Aafje Alberts was vroedvrouw op Ens, Schokland, in de jaren 1790-1796.

R

 

J.C. Ramaer.
De afsluiting en droogmaking der Zuiderzee.
Verschenen in: Tijdschrift van het Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap, nr. 47 (1930).

Redactie De Noordoostpolder.
Het verhaal van Schokland.
Een speciale uitgave van het streekblad "De Noordoostpolder"- 1988.

Artikelen o.a.:
- Schokland (gedicht van Jan H. de Groot).
- Schokland één van de culturele en recreatieve pijlers van Noordoostpolder.
- Gesteentetuin Schokland.
- Petite histoire van een eiland. Slechts vergulde handdruk voor verdreven Schokkers.
- G.D. van der Heide, medeoprichter van Museum Schokland: "Opzet om cultuurmonument te behouden is geslaagd".
- Beheerder Wim Oosterhof heeft origineel plan om attractiewaarde Museum Schokland nog meer te verhogen. "Van Schokland weer een echt eiland maken".
- Oude namen van Schokland zijn in Noordoostpolder nieuw leven ingeblazen.
- Pieter Terpstra over zijn herinneringen aan Schokland. "Schokland werd een vis op het droge".
- Doelstelling Schokkervereniging: "Het bekender maken van geschiedenis Schokland".
- Museum ontdekt zeldzame gaper.
- Wisselexposities geven museum Schokland extra cachet.

 

Redactie De Vriendenkring.
De kanselbijbel van Schokland.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 36 (1996), nr. 4, blz. 10.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 37 (1997), nr. 1, blz. 15-16.

 

Redactie De Vriendenkring.
50 Jaar Museum Schokland.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 37 (1997), nr. 2.
Inhoud:

- Waterstaatsingenieur ontwerpt kerk.
- Predikant en gemeente in de nieuwe kerk van 1834.
- Twee kerken in 1859.
- De nalatenschap van de Nederlands Hervormde gemeente.
- Een kerk zonder herder en kudde (1859-1942). Artikel van J.D. Wildeboer.
- Van paardenstal tot museum in 1947.
- Terugblik van Gerrit van der Heide, museumdirecteur van 1946 tot 1974.
- Restauratie jaren zestig.
- Terugblik van Dirk Landsman, museumdirecteur van 1974 tot 1981.
- Terugblik van W.M. Oosterhof, museumdirecteur van 1981 tot 1995.
- Overval Kamper studenten in 1859.
- Van VMIJ tot Vrienden van Schokland. Artikel van W. Derksen.
- De Schokkervereniging. Artikel van Ben Kroes.
- Toekomstige ontwikkeling Museum Schokland. Artikel van Hero Bloem.
- Het Rijksarchief in Flevoland en Schokland. Artikel van J. Wieland.

 

Redactie De Vriendenkring.
Beroemde arrenslede naar Museum Schokland.
De Vriendenkring (verenigingsorgaan van de Vereniging Vrienden van Schokland), jrg. 38, nr. 4 (winter 1998), blz. 6-7.

 

Redactie De Vriendenkring.
Een overwintering op het eiland Schokland.
De Vriendenkring (verenigingsorgaan van de Vrienden van Schokland) jrg. 47, nr. 4 (winter 2007), blz. 30-32).

In dit arikeltje wordt een verhaal met tekening afgedrukt, geschreven door mevrouw A. Jetskes-van Veen.
De redactie van de Vriendenkring wist niet uit welk magazine e.e.a. kwam.
Het antwoord is: uit Het Schokker Erf nr, 28, blz. 36-38.

 

A.J. Reijers.
De voormalige middeleeuwsche kerk op het zuideinde van Schokland.
Verschenen in: Kamper Almanak 1940/1941, blz. 136-151.

 

A.J. Reijers.
Schokland te Kampen. Beschrijving scheepstype de Schokker en het ontstaan van de Schokkersbuurt te Kampen.
Kamper Almanak 1933, blz. 161-166.

 

A.J. Reijers.
Van een verlaten eiland.
Verschenen in: Buiten, jrg. 20 (1926), nr. 41, blz. 488-491.

 

A. Rengersen.
Een winter op Schokland.
N.V. Uitg. Mij. Gebr. Kluitman, Alkmaar, zonder jaar.
Deze roman werd geïllustreerd door J.G. Kesler.

 

A.E. Rientjes.
De katholieke gemeente op Schokland.
Verschenen in: Vereeniging tot Beoefening van Overijsselsch Regt en Geschiedenis, 2e reeks, nr. 20.
Deventer, 1927.

 

Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders.
Boeiend verleden. Geschiedenis van het Zuiderzeegebied.
Extra uitgave van Cultuurrijp, het personeelsorgaan van de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders.
Meppel, 1978.

Inhoud o.a.:
- Schokland, (land)afslag door de zee.
- De laatste bewoners van het eiland Schokland in 1941.
- De overstromingsramp van 1825.

Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders.
Boeiend verleden. Geschiedenis van het Zuiderzeegebied.
Extra uitgave van Cultuurrijp, het personeelsorgaan van de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders.
Derde druk, Meppel, 1987 (gelijk aan druk van 1978).

Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders
Wording en opbouw van de Noordoostpolder. Deel 1: het landbouwkundig onderzoek.
Flevobericht, nr. 259.
Uitgave: Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders, Lelystad, 1986.

Riet Rijs.
De Schokkers en het water: liefde en haat. Marretje Kwakman vertelt over haar eiland. Een ontdek-wandeling van Middelbuurt naar de zuidpunt.
Tekeningen: Cora Keukenmeester.
Uitgave: Consulentschap Natuur- en Milieueducatie Flevoland, 1999.
ISBN: 90-803928-6-3.

 

J.H.A. Ringeling.
Geneesheer op Schokland, Hendrik Ringeling (1804-1873).
Verschenen in: Kamper Almanak 1959/1960, blz. 192-203.

 

J.H.A. Ringeling.
Het aandeel van de familie Van Kleef in de geneeskundige zorg op Schokland 91800-1832).
Verschenen in: Kamper Almanak 1962/1963, blz. 199-232.

 

W.N. van Ritbergen-Sieuwers.
Een visafslag midden op zee.

Tagrijn (uitgave van Vereniging Botterbehoud) 1988, nr. 3, blz. 14-16.

S

 

L. S.
De tragedie van een eiland.
Verschenen in: Katholieke Illustratie jrg. 88, nr. 4 (23-1-1954), blz. 148-152.

 

Eduard het Schaap.
Ware en onware verhalen van Eduard het Schaap.
Haarlem, 1961.

Als je mocht denken dat dit schaap-achtige verhalen zouden zijn, vergis je je toch heel erg. Wat je in dit boek zult vinden is óf spannend, zoals "Pet", het Indianenverhaal, "De Prinsenvlag", uit de tijd dat de Spanjaarden hier de baas waren, "Amsterdam-Haarlem", het verhaal van Willem de Boer, die beslist de eerste trein wou zien rijden, en "Rambam", de draak van de Zuiderzee, óf het is om je tranen te lachen, zoals bij "Het Spook", dat geen spook was, "Adriaans verjaardag", het feest van een jarige geit, "De warmwaterkat", die dacht dat hij maar ongestraft kon blijven dooreten, en "Jozef met de Bijenbaard", een monnik die een kostelijke en tegelijk smakelijke uitvinding deed. En net zoals er van deze uitvinding gesmuld werd, is dit hele boek om van te smullen. Eén ding is jammer: er komt een eind aan! En je zou zo graag nog verder willen lezen....
(tekst afkomstig van achterzijde boek)

Van belang is het verhaal op blz. 116-142:
Rambam, de draak van Schokland.

 

Ch.J.A.M. Schaepman.
Inventaris van Archivalia betreffende de eilanden Urk, Emmeloord en Ens.

Typoscript aanwezig in de leeszaal van het Algemeen Rijksarchief te Den Haag, 3e afd.
1961

 

R. Schuiling.
De Zuiderzee en haar eilanden.

Overdruk uit: R. Schuiling, Nederland, Handboek der Aardrijkskunde, 6e druk, II.
Uitgave: N.V. De Erven J.J. Tijl, Zwolle, 1936

 

Prof. Mr. H. Schuttevaêr.
Willem Jan Schuttevaer, de vriend en raadgever der binnenschipperij, de behouder van Schokland (1798-1881).
Assen, 1969.

Prof. Mr. H. Schuttevaêr.
Willem Jan Schuttevaêr, de beschermer der binnenschippers, de behouder van Schokland (1798-1881).
Nederlandse Historiën (tijdschrift voor vaderlandse (streek)geschiedenis), jrg. 18 (1984), nr. 5, blz. 163-173.

 

W.J. Schuttevaêr.
Beschouwing over het eiland Schokland naar aanleiding van eene voorgestelde inkorting. Met een naschrift aangaande de nog niet beëindigde tolquestie van het Zwolsche Diep.
Assen, 1861 (of Zwolle?)

 

J.H. Schuurmans Stekhoven Jr.
Schokland.
Verschenen in: De Wandelaar. Geïllustreerd maandblad gewijd aan natuurstudie, jrg. 6 (1934), louwmaand, blz. 15-22.

 

Hans Seidel.
Met een ducaat en een dubbeltje. Levensschets van Eberhard  Philip Seidel, 1728-1814, zijn bijdrage in de waterstaatskundige ontwikkeling enz. van Schokland en enige bijzonderheden over enkele van zijn nakomelingen.
Verschenen in: Kamper Almanak 1966/1967, blz. 202-267.

 

Hans Seidel.
Schoklands eerste burgemeester. Met een ducaat en een dubbeltje.
Verschenen in: Uit het Peperhuis, derde serie, nr. 3, blz. 96/101.
Enkhuizen, 1965

 

Aalt Selles.
Vertelsels rond de IJsselmond.
Met illustraties van Jan Radersma.
Uitgave: Europese Bibliotheek -
Zaltbommel, 1996.
ISBN 90-288-6335-4

In dit boek:
De vloek van Nagele (blz. 26-27);
Schokker overleveringen (blz. 48-51);
Heksen om de motketel op Schokland (blz. 61-62).

 

Aalt Selles.
Schokker overleveringen.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 34 (1994), nr. 2, blz. 25-29.

 

C.P. Slagter.
Binnenschepen in het ijs onder Schokland.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 40 (2000), nr. 2, blz. 46-51.

 

B.H. Slicher van Bath.
De namen Emmeloord en Schokland.

Verschenen in: Driemaandelijkse Bladen. Tijdschrift voor taal en volksleven in het oosten van Nederland, nieuwe serie, jrg. 2 (1950), blz. 75-77.

 

A. van Slichtenhorst.
XIV Boeken van de Geldersse geschiedenissen. Van ’t begin af vervolghd tot aen de afzweeringh ds konincx van Spanien.

Arnhem, 1654.

 

J.F. Sollie.
Dominee van Urk preekt niet meer op Schokland. Maar wat doen we met de kerk?
Verschenen in: De Mars, jrg. 10 (1962), blz. 170-182.

 

J.F. Sollie.
Rijk restaureert kerkje op Schokland.

Verschenen in: De Mars, jrg. 13 (1965), blz. 218-219.

 

J. Spitse.
Vlucht naar Schokland.
Abcoude, 1999.

Het eerste deel van dit verhaal speelt zich af tussen maart 1841 en januari 1842, deels in Vollenhove, deels op 't toenmalige eiland Schokland. Het kernthema is de relatie van Aaltje met haar moeder.
Het tweede deel beslaat de periode 1855 tot 1859, het jaar waarin Schokland door de bevolking werd verlaten. In de beschrijving van de relatie van Aaltje met haar dochter wordt het kernthema uitgediept.
De gebeurtenissen zijn gevat in de alledaagse omstandigheden van die tijd, in 't bijzonder de toestand op Schokland. Op de achtergrond spelen zeer summier wat bredere noties een rol zoals de opkomst van het natuurwetenschappelijk denken en de industrialisatie.
De verbeelding van de schrijver werd op het spoor gezet door zijn moeder, die hem vertelde dat haar grootmoeder in 1846 op Schokland werd geboren.
(tekst afkomstig van achterzijde roman)

 

J. Spitse.
Van Schokland.
Abcoude, 2001.

Van Schokland kwamen, toen de bevolking het eiland moest verlaten, 30 gezinnen naar Vollenhove en 159 naar Kampen. Eén van die gezinnen wordt in "Van Schokland" beschreven. Het boek is een vervolg op "Vlucht naar Schokland", dat speelt vóór de ontruiming van 1859.
De mensen in "Van Schokland" beleven na de ontruiming hun band met het eiland in herinneringen, bezoeken en gebeurtenissen, zoals de stormen van 1864-1865 en 1877. Maar ook in waterstaatkundige plannen: in 1860 werd erover gesproken Emmeloord prijs te geven aan de zee en in 1879 om het gebied tussen Schokland en de Overijsselse kust te bedijken.
Het tijdskader in "Van Schokland" wordt begrensd door de jaren 1860 en 1880. De invloed van het rationalisme en het opkomend socialisme krijgen enige aandacht.
(tekst afkomstig van achterzijde roman)

 

J. Spitse.
Een glimlach voor Schokland.
Abcoude, 2004.

Met "Een glimlach voor Schokland" wordt een reeks boekjes voortgezet, waarin het voormalige eiland Schokland een met het leven van de beschreven mensen verweven rol speelt. De reeks begon met "Vlucht naar Schokland", gevolgd door "Van Schokland". Ook dit derde boekje kan als zelfstandig verhaal worden gelezen.
Het eerste deel van "Een glimlach voor Schokland" wordt begrensd door de jaren 1887 en 1909 en het tweede deel door 1915 en 1935. De locatie is de Noordwesthoek van Overijssel.
De kern van het verhaal ligt in de ontwikkeling van de relatie tussen Roelofje en Tiemen, in het bijzonder op het vlak van hun onderling vertrouwen. Er worden lijnen getekend naar de binnenschipperij, kerkelijke onrust en armoede als persoonlijk en maatschappelijk probleem. Enkele citaten uit kloosterconstituties en periodieken geven reliëf aan de historische context van het verhaal.
(tekst afkomstig van achterzijde roman)

 

J. Spitse
Fabrieken op Schokland; katoenweverij van 1838 tot 1857.
Uitgave: De Schokkervereniging, 2007.
ISBN 978-90-812155-1-0.

Het voornaamste middel van bestaan voor de bewoners van Schokland was eeuwenlang de visserij.
Deze leverde hun in de loop van de negentiende eeuw steeds minder op.
De in dit boek beschreven calicotweverij was bedoeld als aanvulling op de inkomsten. Het leven van de Schokkers speelde zich tegelijkertijd af op een door het geweld van de zee steeds in omvang afnemend eiland.
In 1859 werd Schokland door de regering ontruimd, omdat de levensomstandigheden der Schokkers teveel waren verslechterd.

Het boek is te bestellen bij de Schokkervereniging.
De verkoopprijs bedraagt € 12,95 verhoogd met €2,90 portokosten.
Na overmaking van het totale bedrag ad. € 15,85 op gironummer 22.00.615 ten name van Penningmeester Schokkervereniging, onder vermelding van Fabrieken op Schokland, wordt u het boek toegezonden. Vergeet daarbij niet uw adres te vermelden!

 

Jacob Starreveld.
Het leugenschip van Schokland.
Uitgeverij Ploegsma BV, Amsterdam, 1987.
Met tekeningen van Henk Tol.
ISBN 90-216-0698-4

Al dagen woedt er een zware storm op de Zuiderzee, maar schipper Klaasman móet uitvaren om zijn vracht in Amsterdam af te leveren. Samen met zijn vrouw en de knecht Arend vertrekt hij vroeg in de morgen....
Honderd jaar later graaft een groep scholieren tijdens de vakantie een schip op uit de drassige poldergrond van Flevoland. Het schip is geladen met bakstenen. Dat maakt David en zijn vrienden heel nieuwsgierig naar de herkomst en de bemanning van het schip. Ze gaan op onderzoek uit en uiteindelijk vinden ze de naam Arend Dubbels. Deze schippersknecht blijkt een dagboek nagelaten te hebben vol verhalen over het dagelijks leven op en rond Schokland, maar ook vol spannende avonturen. Hoe kon het zover komen dat de zeilen van het leugenschip alleen met behulp van olifanten gehesen konden worden? Wie geloofde er nu dat er vis kon groeien uit plantezaadjes? Of dat een wichelroedeloopster de bewoners van Schokland enorme rijkdom zou brengen? Of wat nog het onwaarschijnlijkste was: dat Schokland ooit ontruimd zou worden?
Dit boek is gebaseerd op feiten die met veel zorg zijn verzameld en opgetekend door Jacob Starreveld.
Henk Tol maakte de aansluitende illustraties die een goed beeld geven van het leven rond de Zuiderzee aan het eind van de vorige eeuw.
(tekst afkomstig van achterzijde roman)

K.J. Steehouwer.
Een voetafdruk in klei. Een tocht om het voormalig eiland Schokland.
Archeologische Routes in Nederland nr. 16: Schokland, Flevoland.
Uitgave: Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek,
Amersfoort, 1997.
ISBN 90-76046-05-0.

 

Stichting Kadastrale Atlas Overijssel 1832.
Kadastrale Atlas Overijssel 1832.
Kaartenmap: Kampen, Grafhorst, Kamperveen, Schokland, Wilsum, IJsselmuiden en Zalk.

Met kaarten op bijbehorende cdrom.
Uitgave in samenwerking met Historisch Centrum Overijssel, Gemeentearchief Kampen en Ons Erfgoed, Kampen, 2007.
ISBN 978-90-75097-14-6

 

E.T. Suir
Evert Zoudenbalch, domkanunnik te Utrecht in de tweede helft van de 15e eeuw.
Verschenen in: Jaarboek Oud-Utrecht (1977), blz. 7-55.
Uitgave: Vereniging Oud-Utrecht.

Evert Zoudenbalch was in de 15e eeuw Heer van Urk en Emmeloord.

 

W.F.R. Suringar.
Resultaten van een bezoek aan de eilanden Urk en Schokland.
Verschenen in: Nederlandsch Kruidkundig Archief 2, IV, 2e stuk (1884), blz. 145-....

 

W.F.R. Suringar.
Verslag van den voorzitter der Nederlandsche Botanische Vereniging, uitgebracht in de 39e jaarvergadering, Leiden 30-7-1884. Flora van Limburg, Urk en Schokland.
Verschenen in: Nederlandsch Kruidkundig Archief 2, IV, 3e stuk (1885), blz. 283-326.

 

J.J. Swart.
Over de flora van Urk en Schokland.
Verschenen in: Nederlandsch Kruidkundig Archief 39 (1929), blz. 425-457.

T

 

Dr. C.G.B. Ten Kate.
De vogels van het Zuiderzeegebied.
Verschenen in: Van Zuiderzee tot IJselmeer.
Uitgave van de Nederlandsche Natuurhistorische Vereniging, afd. Apeldoorn, 1940.

 

G.J. Ter Kuile.
Oorkondenboek van Overijssel. regesten 797-1350 (6 delen).
Zwolle, 1963-1969

 

G.J. Ter Kuile.
Overijsselse oorkonden 1350-1450.
Aanwezig in leeszaal Rijksarchief Overijssel te Zwolle. 

 

J. Ter Pelkwijk.
Beschrijving van den Overijsselschen watersnood in februari 1825.
Zwolle, 1825.

 

J. Ter Pelkwijk.
Overijssels Watersnood. Een heruitgave van het verslag van de ramp van 1825.
Uitgave: Stichting IJsselacademie, 2002.
ISBN 90-6697-135-5.

In de nacht van 4 op 5 februari 1825 raasde een zware noordwesterstorm over de Zuiderzee. De storm viel samen met springtij, en de gevolgen waren catostrofaal: een verwoestende watervloed tesiterde de dijken langs de gehele kust. Ook de provincie Overijssel werd zwaar getroffen. Bij Vollenhove, Zwartsluis, Mastenbroek, Grafhorst, Kampen, Wilsum en Kamperveen werden op meer dan zeventig plaatsen gaten in de zeewering geslagen, terwijl elders het water over de dijken heen stroomde. Honderden mensen kwamen om in de golven, duizenden stuks vee werden door het water verzwolgen, meer dan tweeduizend gebouwen raakten onbewoonbaar.
Om de noodlijdenden te steunen werd besloten een boek uit te geven. Al een jaar na de stormvloed verscheen Beschrijving van Overijssels Watersnood van de hand van de Overijsselse gedeputeerde J. ter Pelkwijk. Dit gedenkschrift bevat een nauwgezette reconstructie van de ramp, gebaseerd op eigen onderzoek en de vaak dramatische ooggetuigenverslagen die Ter Pelkwijk van burgemeesters en andere notabelen ontving. Het relaas, dat alle getroffen Overijsselse gemeenten behandelt, is een fascinerende beschrijving van de provincie Overijssel op één van de zwartste momenten in haar recente geschiedenis.
Deze heruitgave van Ter Pelkwijks Beschrijving is aangevuld met een historische inleiding en een nieuw register van persoons- en plaatsnamen. Verder is een aantal foto's opgenomen van relicten in het huidige Overijsselse landschap die teruggaan tot de ramp van 1825. Tenslotte is een fotografische herdruk bijgevoegd van de kaart van het rampgebied uit 1826, vervaardigd door J.J. Sorg, die onmisbaar is voor een goed begrip van de omvang van de ramp en de toenmalige topografische situatie. Het geheel ontsluit voor de hedendaagse lezer een uniek document in de geschiedschrijving van Overijssel.
(tekst afkomstig van achterzijde boek)

 

Pieter Terpstra.
De Noordoostpolder.

 

Pieter Terpstra.
Schokland Trilogie.
Columns Books, zonder jaar.
Bevat de volgende boeken:

1) De kleine residentie
2) Heimwee naar het eiland
3) De heer van het eiland.
Deze prachtige trilogie (drie delen in één band) speelt zich af op en rondom het vroegere eiland Schokland. De bewoners leefden voornamelijk van de visvangst en hadden een ruw, sober en gevaarlijk bestaan. Stormen teisterden het onbeschermde eiland, huizen werden vernield, vee verdronk en mensen kwamen in de golven om...
In het eerste deel is het de dokter die van het vaste land is gekomen om een schuld te boeten. Boeiend en vaak ontroerend wordt zijn levensweg beschreven.
In het tweede deel is het de predikant die zich inzet voor de mensen van het eiland, maar in zijn hevige strijd niet door iedereen begrepen wordt. Want hoe zwaar het leven ook is, de bewoners verzetten zich heftig als ze in 1859 gedwongen worden om in hun eigen belang hun stukje grond te verlaten...
Het derde deel speelt zich af in de tijd na de ontruiming van het eiland en er slechts enkele gezinnen, zoals dat van de vuurtorenwachter en de havenmeester, een zeer eenzaam leven hebben...
Maar ook aan de laatste epidode in het bestaan van het eiland Schokland komt een einde als het in 1942 na de inpoldering van de Noordoostpolder als een schip op het droge in het nieuwe land ligt.
Een boeiende trilogie, waarin de eilandbewoners en de natuur om hen heen scherp worden getekend in de onderlinge verhoudingen en vooral in de strijd voor het eiland, dat de mensen samenbindt.
(tekst afkomstig van achterzijde roman)

 

Pieter Terpstra.
Heimwee naar het eiland.
J.N. Voorhoeve, Den Haag, zonder jaar.

Albert Mondriaan (een fictieve naam), de predikant van Schokland, zet zich in voor de mensen van het eiland, maar in zijn hevige strijd wordt hij niet door iedereen begrepen. Want hoe zwaar het leven ook is, de bewoners verzetten zich heftig als ze in 1859 gedwongen worden om in hun eigen belang hun stukje grond te verlaten.

Deze roman is later opgenomen in de Schokland Trilogie.

 

Pieter Terpstra.
De kleine residentie.
Bosch & Keuning N.V., Baarn, zonder jaar.
Geschreven tussen 1944 en 1951.

Het eiland Schokland in het midden van de vorige eeuw. Een klein eiland in de verlatenheid van de Zuiderzee. Een gevaarlijke verlatenheid. Want als het stormt, wordt het water opgejaagd over het eiland en zijn alleen de hogere gedeelten nog veilig.
Op dat eiland wonen mensen. Het zijn eenvoudige vissers, die op het eiland zijn geboren. Er zijn ook enkele mensen die van het vasteland zijn gekomen, een dokter, een predikant, een onderwijzer en een kunstschilder. Die vier families horen hier eigenlijk niet thuis. Ze zijn neergestreken op dit eiland, maar ze blijven een afgesloten geheel, ze vormen een "kleine residentie".
Tijdens een suggestief beschreven typhus-epidemie die het eiland teistert, waarbij de één vlucht en de ander moedig op zijn post volhardt, treedt hun ware karakter aan het licht. Als het eiland zich van deze grote ramp gaat herstellen, steekt een storm op. Deze storm vindt zijn slachtoffers onder de Schoklanders en onder de leden van "de kleine residentie". Het is deze grote storm die hen tenslotte tezamen brengt.
Deze bewogen episode uit de geschiedenis van het eiland Schokland wordt besproken in het nieuwe boek van de auteur P. Terpstra. Het is een verhaal dat zich vele jaren geleden heeft afgespeeld. Maar het is ook een verhaal dat in deze tijd gebeurd zou kunnen zijn. De altijd durende strijd van ons volk tegen het water blijft actueel.
(tekst afkomstig van de boekomslag)

 

Pieter Terpstra
De dokter van het eiland
Grote Letter Bibliotheek, Baambrugge, 1992

Eeuwenlang was Schokland een klein eilandje in de Zuiderzee. Tot 1959 [lees: 1859!] woonden er enkele honderden vissers, die een zwaar en armoedig bestaan hadden.
In deze roman van Pieter Terpstra voelt de jonge dokter Justus Flieringa zich geroepen hen bij te staan. In Delft, waar hij eens werkte, heeft hij maar één keer gefaald. Op het eiland, in een afgezonderd leven, wil hij zich inzetten voor de kleine gemeenschap, die onder vaak erbarmelijke omstandigheden leeft.
De dokter wordt zwaar op de proef gesteld. Een typhus-epidemie teistert het eiland. Tijdens een zware storm wordt Schokland overspoeld. Huizen worden vernield en mensen komen in de golven om. Toch willen de eilanders niet wijken naar de vaste wal. Ze blijven hun eiland trouw. Dokter Justus Flieringa is één van hen.
(tekst afkomstig van achterzijde roman) Eerder verschenen als: De kleine residentie.

Deze roman maakt ook deel uit van de Schokland trilogie.

 

Pieter Terpstra
De heer van het eiland
Grote Letter Bibliotheek, Baambrugge, 1992.
ISBN 90 364 1167 X / CIP

Hoewel de vissers er een armoedig leven hebben en het eiland steeds weer door de elementen – storm en ijsgang – wordt geteisterd, verzetten de bewoners van het kleine eilandje Schokland zich heftig als de regering het in 1959 [lees: 1859!] wil ontruimen. Ze vinden de predikant Albert Mondriaan aan hun zijde. In de boeiende roman vertelt Pieter Terpstra over hun vergeefse strijd. Bij het gedwongen vertrek nemen sommige vissers een paar kluitjes aarde van hun eiland mee naar de vaste wal. Na de ontruiming wonen nog steeds enkele gezinnen op Schokland, zoals die van de havenmeester en de vuurtorenwachters. Ook zij hebben in hun afzondering een vaak bedreigd bestaan. Gerrit Broezer, rechtlijnig in leer en leven, voelt zich de Heer van het eiland en wordt ook als zodanig erkend. Dat de naderende inpoldering van de Noordoostpolder hem van zijn post zal verdrijven kan hij moeilijk verwerken… Eerder verschenen als: Heimwee naar het eiland (1971).

Deze roman maakt ook deel uit van de Schokland trilogie.
Tevens verschenen als vervolgverhaal in de NCRV-gids, onder de titel: De goede strijd.

 

Pieter Terpstra.
Kinderen van de lichtwachter.
Uitgeverij "De Sleutel", Antwerpen - Haarlem, 1948.
Met illustraties van Rein van Looy.
Deze roman werd geschreven in 1943.

Op de eenzame Zuidpunt van Schokland woont het gezin van de lichtwachter Bolman (een fictieve naam). Ondanks de eenzaamheid leiden zij een avontuurlijk leven, waarin schipbreuken, stormen en ijs een grote rol spelen. Op de zolder van de pastorie op de Middelbuurt vinden zij zelfs een oud doopboek....

 

Pieter Terpstra.
Het bedreigde eiland.
Uitgeverij J.J. Groen en Zoon, Leiden (1992).
ISBN 90-5030-314-5

Albert Botter, een jongen van 14 jaar, woont rond 1859 op het eiland Schokland.
Schokland wordt steeds meer door de Zuiderzee bedreigd. In die tijd valt het besluit dat alle bewoners het eiland moeten verlaten. Maar voor het zover is, maakt Albert nog een spannende winter mee op Schokland. Hij gaat mee met de mannen in een riskante tocht over het ijs naar Kampen om levensmiddelen te halen. Ook de zware stormen, die uiteindelijk de verhuizing afdwingen, brengen spannende avonturen met zich mee voor Albert en zijn familie.

Een boeiend jongensboek over een vergeten stuk historie.
Leeftijd: vanaf 10 jaar.
(tekst afkomstig van achterzijde roman)

 

Pieter Terpstra.
Verloren land. Een herinneringswerk aan Schokland.
Met bijlagen en noten van Bruno Klappe.
Uitgave: IJsselacademie, Kampen, 2004.
ISBN 90-6697-160-6.

Auteur Pieter Terpstra schreef in de donkere oorlogsjaren 1942-44 aan een manuscript met de titel Verloren land. Een herinneringswerk aan Schokland. Hierin behandelt hij de geschiedenis van het eiland vanaf de Middeleeuwen. Het relaas, dat blijkt geeft van een opvallend stilistisch talent, schildert het harde leven van de eilandbewoners door de eeuwen heen; de niet-aflatende strijd tegen het water, de armoede en het gesappel, terwijl ook onderwerpen als de klederdracht en het dialect van de Schokkers breed aan bod komen. Uiteraard wordt de dramatische gang van zaken bij de ontruiming van Schokland in 1859 gereconstrueerd.
Naarmate de schrijver dichterbij het heden komt - een heden dat, nogmaals gezegd, midden in de Tweede Wereldoorlog valt -, wordt de toon van de tekst persoonlijker. Terpstra doet uit eigen waarneming verslag van wat het laatste bedrijf in de eilandgeschiedenis zou worden: het droogvallen van de Noordoostpolder in 1941, het vertrek van het laatste handjevol bewoners, de onttakeling van de Schokker buurten. Heel bijzonder is dat de auteur, net op het nippertje, enkele hoogbejaarde oud-bewoners wist te localiseren, uit wier mond hij herinneringen kon optekenen aan het Schokland van vóór 1859.
Verloren land is als historisch document van grote waarde, nog los van de literaire kwaliteiten van de tekst. Vanuit een uniek persoonlijk perspectief roept de auteur een verleden op dat (letterlijk) voorgoed verdwenen is: een land dat is verzonken, paradoxaal genoeg midden in de uitgestrektheid van het nieuw gewonnen polderland. Het manuscript kon door de oorlogsomstandigheden niet worden gepubliceerd en raakte in de vergetelheid. Na zestig jaar werd het herondekt en nu door de Stichting IJsselacademie uitgegeven, aangevuld met moderne annotatie van de hand van Schokland-kenner Bruno Klappe. Verlucht met vele, deels unieke foto's biedt Verloren land een fascinerende terugblik op de Schokker geschiedenis, gezien door de ogen van een rasverteller.
(tekst afkomstig van achterzijde boek)

 

Piter Terpstra
Skriuwer
Uitgave van De Fryske Boekeklub KFFB, 2007.
ISBN 978-90-74918-62-6.

Yn dizze autobiografy, dy't him lêze lit as ien fan syn romans, sjocht Piter Terpstra (1919-2006) werom op syn lang libben as skriuwer. Hy fertelt oer syn berne- en jongfeintejierren op De Lemmer en syn fassinaasje foar de see, oer it droechlizzen fan de Suder- en de Lauwerssee, oer syn reizen yn binnen- en bûtenlân, oer syn kontakten mei kollega-skriuwers en sjoernalisten en safolle oare nijsgjirrige minsken dy't er op syn libbenspaad moete. Fanselssprekkend komt er gauris op 'e tekst oer it skriuwen fan syn toanielstikken, syn Hollânske en Fryske romans, syn dokumintêres en detektives mei ûnder mear de fuortsetting fan de Schaduw-ferhalen fan Havank. En alles wat yn dit lêste en tagelyk moaiste boek fan Piter Terpstra stiet, is neffens it tsjûgenis fan de auteur sels ‘stjerrende wier'.

In deze Friestalige autobiografie gaat Pieter Terpstra (in het Fries: Piter Terpstra) uitgebreid in op zijn band met Schokland.

Dit boek kunt u bestellen bij De Fryske Boekeklub KFFB.

 

Fred Thomas.
Schokland en Ommen
Verschenen in: De Tijd, 29-3-1939.

Fred Thomas.
Stervende binnenzee.
Amsterdam, 1930 (derde druk).

 

Fred Thomas.
Wijkend water. Het oude land in den greep van het nieuwe.
Foto's van Simon Switzar Jr.
Tweede herziene en uitgebreide druk.
Uitgave: D.A. Daamen's Uitgevers-mij N.V., Gravenhage, 1941.
(Eerste druk: 1940).

Terwijl de Noord-Oostpolder droog valt, verschijnt een nieuwe druk van  Wijken Water. de uitgever heeft band en stofomslag gewijzigd. Mijn vriend Simon Switzar Jr. voegde aan het illustratiemateriaal nog een aantal foto's toe. En tenslotte heb ik den tekst hier en daar van beperkte aanvullingen voorzien, in het bijzonder betreffende de belangrijke opgravingen op de Zuidpunt van Schokland, welke onder leiding van dr. A. de Froe in den zomer van 1940 zijn verricht, dus kort na de voltooiing van den oorspronkelijken tekst voor dit boek. Nu het water wijkt achter Urk, rondom Schokland en langs den Overijsselschen wal, moge ook dze nieuwe druk zijn weg vinden en bij velen de herinnering bewaren aan wat in zoo korten tijd aan land- en volkseigen schoonheid is vergaan.
Fred Thomas.
Amsterdam, April 1941.

Fred Thomas.
Wijkend water. Het oude land in den greep van het nieuwe.
4e Druk (fotografische herdruk naar de 2e druk, 1941).
Uitgave: De Schokkervereniging & De Stichting Urker Uitgaven, 1990.

 

Haye Thomas.
Wijkend water: afscheid van de Zuiderzee.
Fred Thomas.
Wijkend water. Het oude land in den greep van het nieuwe.

Verschenen in: Tagrijn (uitgave van Vereniging Botterbehoud) 1989, nr. 3, blz. 2-28.

 

Peter Torenvliet.(pseudoniem van Pieter Terpstra)
Het goud van Nagele (een avontuur van rechercheur Argus).
Geïllustreerd door H. Giesen.
Uitgeverij Kluitman, Alkmaar, 1951
.

 

Ing. J.D. van der Tuin.
Stormvloeden op de voormalige Zuiderzee.
Verschenen in: Dwarsliggers komen in het IJsselmeergebied niet voor. Cultuur Historisch Jaarboek voor Flevoland, blz. 47-56.
Uitgave: Sociaal Historisch Centrum voor Flevoland / Stichting voor het Bevolkingsonderzoek in de drooggelegde Zuiderzeepolders, Lelystad, 1997.
Druk: Uitgeverij de Twaalfde Provincie.
ISBN 90-72380-59-2.

Anders dan men misschien zou vermoeden kan Flevoland, de jongste provincie van ons land, bogen op een rijke historie. Bijzondere archeologische vondsten, de Zuiderzee, eeuwenlang de belangrijkste aanvoerroute voor Amsterdam, de Zuiderzeevisserij, de eilanden Urk en Schokland, het Zuiderzeeproject, het grootste en duurste project dat de Nederlandse staat deze eeuw heeft uitgevoerd, maar ook de jongste geschiedenis van Flevoland vormen een bijna onuitputtelijke bron van verhalen.
Dwarsliggers komen in het IJsselmeergebied niet voor geeft een rijk geschakeerd beeld van heden en verleden van onze jongste provincie. Van stormvloeden op de Zuiderzee tot feestelijke dijksluitingen in het kader van het Zuiderzeeproject, van de invoering van de gemechaniseerde loonadministratie bij de Wieringermeerdirectie in de jaren veertig tot beleidsnetwerken in de jaren negentig. Van archeologisch veldwerk in de oude Eembedding bij Almere tot 50 jaar Museum Schokland, een bijdrage tot de Flevolandse museumhistorie.
(tekst afkomstig van achterzijde boek)

 

D.S. Tuijnman.
Rede ter gelegenheid van het slaan van de eerste paal voor de eerste fase van de nieuwbouw van het museum Schokland in de Noordoostpolder op 25 augustus 1980.
Ministerie van Verkeer en Waterstaat, persbulletin nr. 1.00

U

 

Henk van Ulsen
Job op Schokland
Uitgeversmaatschappij J.H. Kok B.V., Kampen, 1992.
ISBN 90-242-7131-2


Dit boek is verschenen naar aanleiding van het IKON-programma Job op Schokland, op televisie uitgezonden op Goede Vrijdag 1992, naar de gelijknamige theatervoorstelling.
Henk van Ulsen speelde deze produktie gedurende de maanden mei en juni 1991 op het voormalige eiland Schokland.

Salomon Zeitscheck, Jood, een eenvoudig kleermaker van voor de oorlog, was een denker. Na de oorlog denkt hij uitsluitend aan zijn leed en aan het waarom. Zijn drie kinderen zijn voorgoed weggevoerd, zijn vrouw pleegde zelfmoord en zijn familie is uitgedund. Hij denkt over straf en schuld en hoe er zonder schuld toch straf kan zijn. De verwantschap met Job is groot. Ook Job leed buiten eigen schuld en verwijt God willekeur en onrechtvaardigheid. Job is van Gods almacht overtuigd en zet zijn aanklacht niet door; Salomon Zeitscheck denekt het proces tegen God tot het einde toe door. Zo ontdekt hij tot wie hij in feite zijn aanklacht moet richten en tevens de diepe zin van 'geloof, hoop en liefde'.

Albert van Urk.
Schokland, op de golven van de tijd.

Stichting Urker Uitgaven, 1999.
ISBN 90-71521-18-4

 

Albert van Urk.
Urk en zijn buren: Schokland.

Verschenen in: Urker Volksleven, jrg. 3 (1974), nr. 14, blz. 2-6.

V  

 

 

 

Romke van der Veen.
Vuurtorens. Over vierboeten, lichtwachters en markante bouwwerken.

’s-Gravenhage, 1981.

Op blz. 56 staat de bouwtekening voor de in 1825 op Schokland gebouwde kolenvuurtoren.

 

Donald Veenendaal.
De reglementen voor de havenmeester en het gebruik van de haven van Emmeloord.
De Vriendenkring (orgaan van de Vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders), jrg. 24 nr. 1(1984), blz. 17-25.

 

Donald Veenendaal.
Concept ordonantien op het veer van Schokland op Kampen en visa versa (1815).
De Vriendenkring (orgaan van de Vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders), jrg. 24 nr. 3 (winter 1984-'85), blz. 22-24.

 

Donald Veenendaal.
Reglement van Orde voor de vergadering van den Gemeenteraad te Schokland.
De Vriendenkring (orgaan van de Vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders), jrg. 25 nr. 1 (lente 1985), blz. 13-16.

 

Donald Veenendaal.
De calicotsweverijen op Schokland.
De Vriendenkring (orgaan van de Vereniging van Vrienden van de Musea voor de IJsselmeerpolders), jrg. 25, nr. 2 (zomer 1985), blz. 12-13.

Wim Veer.
Schokland.
Gens Nostra 57 (2002), nr. 4/5, blz. 173-177.

Johan Vis.
Bolle.
J.N. Voorhoeve, Den Haag, zonder jaar.

(roman)

 

Pastoor B. Voets.
Vredestichter op Schokland.

Verschenen in: Uit het Peperhuis 1970, no. 3, blz. 26-28.
Enkhuizen, 1970

 

Cruys Voorbergh (pseudoniem van Ernest Pieter Coenraad van Vrijberghe de Coningh, 1898-1963)
Erfenis van eeuwen.
Geïllustreerd met tekeningen van Mies Blomsma en foto's.
Uitgave: N.V. De Arbeiderspers, Amsterdam, 1941.
Vierde druk: N.V. De arbeiderspers, Amsterdam, 1962.

Cruys Voorbergh, de eminente toneelspeler, heeft vele hobby's. Een daarvan, en misschien wel de meest bekende, is zijn liefde voor oude klederdrachten. Uit zijn enorme verzameling is zelfs een heel museum gegroeid!
In 'Erfenis van Eeuwen' leren we Cruys Voorbergh als schrijver kennen. Een allerplezierigste kennismaking, want al speurende naar oude en verdwenen klederdrachten heeft de auteur tal van kostelijke ontmoetingen, die hij boeiend en levendig beschrijft. Denk vooral niet, dat dit verslag van een jarenlange speurtocht op het gebied van oude volksgebruiken en meer in het bijzonder van de oude klederdrachten een dorre opsomming van kostuums is! De schrijver zegt zelf: 'Konden we de tekenen maar duiden, dan zou elke jas, elke jurk en elk kleed een open boek zijn, waarin we naar hartelust zouden bladeren om de draagster of drager te leren kennen, zoals hij wezen moest of wilde lijken. Heel de tijd en heel het leven van die dagen zit gevangen in plooien en revers, tussen knopen en kragen, tussen kanten en achter sluiers.' Voor Cruys Voorbergh spreekt de snit van jurken en jassen een duidelijke taal. Hij weidt dan ook niet uit over het uiterlijk van al die kostuums maar vertelt levendig en met grote kennis van zaken over de mensen die ze hebben gedragen, en over de tijd waarin die mensen leefden.
De vele foto's en tekeningen maken het boek tot een werk van blijvende waarde, vooral als men beseft dat hoe langer hoe meer oude drachten tot het verleden gaan behoren. Verkeer en industrie veranderen de verste uithoeken van het platteland in een razend tempo. Straks is heel dit kleurige brok verleden verdwenen. En dan hebben we het aan Cruys Voorbergh te danken, wanneer we, bladerend in zijn boek, ons precies kunnen voorstellen hoe het vroeger allemaal was.
(tekst afkomstig van stofomslag)

De inhoudsopgave vermeldt over het hoofdstuk 'Schokland':
Over Schokland en de Schokkers, die na de ontruiming van het eiland naar her en der verspreid raakten, maar die de dracht van het eiland nog uit eigen aanschouwing gekend hadden. Van die 'echte' Schokkers waren er nog maar twee of drie in leven. De schrijver heeft getracht uit hun mond nog overleveringen op te tekenen, wat maar heel matig gelukt is.

 

C. de Vries.
Geschiedenis van het eiland Urk.
Urk, 1963.

Klaas de Vries.
Schouten in successie.

Verschenen in: Veranderd land, blz. 53-95.
Stichting Urker Uitgaven, 1985.

 

Tromp de Vries. 
De klederdrachten van Schokland.

Kamper Almanak 1983/1984, blz. 247-256.

 

Tromp de Vries. 
Emmeloord in de tijd van de reformatie. Het oude geloof – een vernieuwde taal?
Driemaandelijkse Bladen voor taal en volksleven in het oosten van Nederland, jrg. 17, nr. 3, blz. 108-112.
Groningen, 1965

 

Tromp de Vries. 
Het geheim van Schokland.

Nederlandse Historiën (tijdschrift voor vaderlandse (streek)geschiedenis), jrg. 20 (1986), blz. 141-144.

 

Tromp de Vries. 
Reformatie en Contra-Reformatie op Emmeloord.

Zie ook: Het Schokker Erf 6, 7, 8 en 9.

 

Tromp de Vries. 
Hand- en landmerken.

Driemaandelijkse Bladen voor taal en volksleven in het oosten van Nederland, jrg. 29, nr. 4, blz. 151-161.
Uitgave: Nedersaksisch Instituut der Rijkuniversiteit te Groningen,1977.

Tromp de Vries. 
Uit een oud doopboek. De namen Asma, Meun en Weerstand.

Driemaandelijkse Bladen voor taal en volksleven in het oosten van Nederland, jrg. 21, nr. 2, blz. 91-95.
Groningen, 1969

 

Tromp de Vries. 
Urk en Schokland.

De Vriendenkring, 1968, nr. 2 en 3.
1968, 1969.

 

Tromp de Vries.
Doopvont in kerkje Middelbuurt.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 36 (1996), nr. 4, blz. 4-5.

Tromp de Vries. 
Urk en Schokland in hun houding als buren en verhouding tot de “stad”.

Verschenen in: Uit het Peperhuis, jrg. 1974, no. 2 (het gehele nummer).
Enkhuizen, 1974.

 

Wim de Vries.
De ondergedoken klok van Schokland.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 36 (1996), nr. 4, blz. 8-9.

 

E. Vroom.
Het Ensser-geld. Bijdrage tot de Gechiedenis van de Scheepvaart op de Zuiderzee (c. 1640 - c. 1800).

Verschenen in: Verslagen en Mededelingen van de Vereniging tot Beoefening van Overijsselsch Regt en Geschiedenis, jrg. 63 (1948), blz. 168-181.

W

 

W.V.
Een dienstreis naar Urk en Schokland in 1791.

Ons zeewezen, jrg. 30 (1931), blz. 156.
Of: V.W. ?

 

Jan Wagenaar.
Amsterdam in zyne opkomst, aanwas, geschiedenissen, voorregten, koophandel, gebouwen, kerkenstaat, schoolen, schutterye, gilden en regeeringe, beschreeven door Jan Wagenaar, historieschryver der stadt. Derde stuk.
Te Amsterdam, by Yntema en Tieboel. 1767

Herdruk: Uitgeversmaatschappij Repro-Holland, Alphen aan de Rijn, en N.V. Buijten & Schipperheijn, Amsterdam, 1971/1972.

Van belang is het hoofdstuk: Voornaamste bezittingen. Urk en Emmeloord, blz. 85-88.

Aar van de Werfhorst (pseudoniem van Pieter Gerhardus Jansen, 1907-1994).
Volckmar de Ommelandvaarder.
Deze roman werd geschreven in 1938, deels in de pastorie op Schokland.
In 1955 heruitgegeven onder de titel: "Ze voeren over zee".

In de middeleeuwen spelend verhaal over Volckmar van Enesce, een visser van Ens op Schokland, die in een storm zijn familie verliest en na veel omzwervingen zijn gelukt zoekt als schipper in de Ommelandvaart op de Oostzee.

Gerhard Werkman.
Het Urkerland valt droog.

Overveen, 1942.

Dit boek kunt u online lezen op de site van Urks Fruit.

 

Johan Wigéri van Edema.
Oude prenten van Schokland.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 32 (1992), nr. 2, blz. 8-10.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 32 (1992), nr. 3, blz. 9-12.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 33 (1993), nr. 1, blz. 14-16.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 33 (1993), nr. 2, blz. 14-15.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 33 (1993), nr. 3, blz. 20-21.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 33 (1993), nr. 4, blz. 20-21.
De Vriendenkring (cultuurhistorisch tijdschrift voor Flevoland), jrg. 34 (1994), nr. 1, blz. 26-27.

 

Albert Johan Wiggers.
De wording van het Noordoostpoldergebied. Een onderzoek naar de physisch-geografische ontwikkeling van een sedimentair gebied
.
With a summary.
Academisch proefschrift ter verkrijging van de graad van Doctor in de Wis- en Natuurkunde aan de Universiteit van Amsterdam, op gezag van de Rector Magnificus Dr. M.W. Woerdeman, Hoogleraar in de Faculteit der Geneeskunde, in het openbaar te verdedigen in de Aula der Universiteit op Woensdag 2 November 1955, des namiddags te 4 uur, door Albert Johan Wiggers, geboren te Leiden.
N.V. Uitgeversmaatschappij W.E.J. Tjeenk Willink, Zwolle, 1955.

Dr. A.J. Wiggers (wetenschappelijk ambtenaar 1e klasse bij de Directie van de Wieringermeer, Noordoostpolderwerken).
De wording van het Noordoostpoldergebied. Een onderzoek naar de physisch-geografische ontwikkeling van een sedimentair gebied.

Verschenen in: Van zee tot land, Rapporten en mededelingen inzake de droogmaking, ontginning en sociaal-economische opbouw der IJsselmeerpolders, nr. 14.
Uitgave: W.E.J. Tjeenk Willink N.V., Zwolle, 1955.

 

Dieuwe Wildeboer-Vlaming.
De rietwerkers van Ramspol en Schokland.
De Vriendenkring (het verenigingsorgaan van de Vrienden van Schokland), jaargang 47, nr. 4 (winter 2007), blz. 21-26.

 

Anna Renske de Wit
Shadows from the past
Nieuw Zeeland, 2006
ISNB 0-473-10352-4


De schrijfster is een nazaat van de Schokker onderwijzersfamilie De Wit, en beschrijft in dit boek de geschiedenis van haar familie.

 

J.M. van Wijhe. (of J.M. Wijhe?)
Aantekeningen betreffende reisjes naar Urk en Schokland in 1790 en 1792.

De Navorscher, jrg. 80 (1931), blz. 63-66.

 

R. van Wijk Anths.zoon.
De togt naar Schokland met paard en narrenslede op den 15den Maart 1845 door vijf Zwartsluizers.

Zwartsluis, 1845.

 

L. Wilmes & G.D. van der Heide.
Schokland en het Beplantingsplan.

Verschenen in: Natuur en Landschap, 10e jrg. (1956), no. 2, blz. 174-182.

Z

 

J. Zeehuisen.
Een bezoek op het eiland Schokland, op 2 september 1858.
Nederlandsche Volks-almanak voor 1859, jrg. 28, blz. 138-147.
Amsterdam, 1859

 

Zoudenbalch.
Genealogie van het geslacht Soudenbalch.
De Navorscher, jrg. 33, blz. 287-291.1883

Zoekt u ook boeken over Schokland?
Tip: ga naar http://www.boekwinkeltjes.nl/ en zoek op het woord Schokland.

Samenstelling: Bruno Klappe, Eindhoven (mei 2008)

www.schoklanddoordeeeuwenheen.nl