Rechts: Jurjen Nanninga Uitterdijk (1848-1919), cum laude afgestudeerd in de rechten, was onder meer sedert 1873 archivaris van de gemeente Kampen.
De Hoogleeraar P. O. van der Chijs heeft, in zijn belangrijk werk ‘de Munten
der voormalig Heeren en Steden van Overijssel’, een naauwkeurig verslag gegeven
van de munten der voormalige graven of heeren van Kuinre. Sedert hebben wy
ontdekt, waar de muntplaats zich bevond, namelyk op het eiland Schokland. Het
bewys is in een stuk, dat zich op het rijksarchief te 's Gravenhage bevindt,
waaruit tevens blijkt, hoe veel grooter dan tegenwoordig het eiland was.
Philips van Bourgondiё verklaart, in eenen bezegelden brief van 17 Maart 1438
„na den lope van onsen houe" dat voor hem gekomen is Evert van Willip, als
momber en voogd van jonkvr. Alyt Hermansdochter van Kuynre <1>, die verzocht al
zulke leengoederen, als dezelve jonkvr. aangekomen en bestorven waren bij doode
Hermans van Kuynre, haren vader, die ze van de grafelijkheid te leen placht te
houden.
,,Vooreerst die heerlicheit hoge ende lage van Oirck ende van Emelwairde mitten
veruallen, opcomingen, renten ende mit allen anderen hoiren toebehoiren. Item
zesse ende dertich stucke lants dair die munte op plach te staen. Item achte
ende een half stucke lants gelegen in aernt lokemans lande. Item vier stucke
lants die tyse wynkyns plach te bruyken. Item negen stucke lants dair die koyter
op plach te wonen. Item elf stucke lants dair wiseman op te sitten plach. Item
een en twintich die rabbairt te gebruyken plach. Welck lant voors. al gelegen is
op Emelwaird."
Met welke goederen Philips voors. jonkvr. Alijt voors. en hare nakomelingen tot
een erfleen beleent, ,,binnen afterzuster kint niet te versterven ende altoes te
comen van den outsten opten naesten alsoe wel van wyfhoefde als van manhoefde."
Weshalve de graaf alle inwoners, onderzaten en goede lieden van Urk en
Emelwairde gebood, Evert van Wilp als voogd van jonkvr. Alijt van Kuinre te
ontvangen en aan te nemen voor hunnen heer.
Den 12 Junij 1476 verklaart Karel van Bourgondië in eenen bezegelden brief, dat
jonkvr. Alijt van der Kuynre met Wďllem van Alendorp, haren man en gekozen voogd
in deze zaken, hem opgedragen, overgegeven en kwijt gescholden had de voorgen.
percelen van leen ten behoeve van Evert Zoudenbalch proost van Maastricht.
Weshalve Evert Zoudenbalch op den voet als te voren met de heerlijkheid Urk en
Emelwairde en de landen, boven genoemd en gespecificeerd , beleend werd.
Omtrent 1470 zien wij evenwel Gerrit Entszoon, burgemeester van Enkhuizen, in
het bezit van Urk en Emmeloord. <2> Het volgende stuk, ook op het rijksarchief,
bevat den afloop eener procedure, tot in de hoogste instantie voor den grooten
Raad van Mechelen door Evert Zoudenbalch tegen Gerrit Entsz. gevoerd , waarbij
deze buiten het bezit gesteld werd. Het is van den volgenden inhoud.
CONFIRMATIE door den grooten Raad van de uitspraak door het hoff van Holland gedaan in zake Gerrit Entz, Ca. Evert Zoudenbalgh, wegens de heerlijkheid van Urk en Emelwaard.
Maximilian ende Marie bij der gracie Gods hertoghen van Oisteriick , van
Bourgoingnen, van Lothr., van Brabant, van Stire, van Karinthe, van Carniole,
van Limbuerch, van Luxemburch ende van Ghelre, Graven van Vlaendren, van Artois,
Van Thijrol, van Bourgoingnen, palatinen van Henegauwe, van Holland, van
Zeeland, van Namen ende van Zuijtphen, marchgraven des Helichs rijcx, Heere ende
vrauwe van Yriesland, van Salins ende van Mechelen. Allen denghonen, die desen
onzen jeghewordegen brief zullen zien, saluut.
Alzo zekeren tijdt leden es, proces ende ghedinghe gheresen es gheweist voor
onse lieve ende ghetrauwe den stadhoudere ende lieden van onzer camere van den
rade in Holland tusschen heren Evert Zoedembalch, proost van Sente Servaeskerke
in onse stad van Mastrich Heesschere tot eender zijde, ende Gerijt Entsz
Verweerrer ter andere, op 't guent dat de voors. Heeschere zeijde ende
proponeerde hoe dat al wast zo, dat hij ende zijn voiruaderen ghevesticht ende
in 't bezit gheset ghesijn gheweist bij den voorvaderen van ons graven ende
gravinnen van Holland ende Vriesland, wiens zielen God ghenadich zij, van den
eijlande van Orck ende van Emelwaerde, anders ghenoemt Emelort, mitsgaders van
die hoghe middele ende laige justicie van denzelven eilande, ende anders mit
allen hueren toebehoorten, ghelegen in den lande van Westvriesland, ende dat op
desen titel die voors. Heijsschere ende zijn voirsaten voirs. daervan
rustelijcke ende vredelijcke ghepossesseert. ende ghebruijct hebben, van also
veel ende lange jaren, dat geen memorie ter contrarien en hadde gheweist; ende
dairvan ghedaen alle die leen diensten ende servituten, die men dairvan
gheaccostumeert ende gheploghen hadde gheweist te doen, zonder dat den voors.
Heesschere of zijnen voorvaderen daerinne eenich belet gedaen hadde geweest,
niet min onlancx leden 't hadde belieft den voors. Verweerrere onder 't dexel
van zekere brieven bij hem subreptivelijcke vercreghen, den voors. Heesschere
ende zijnen onderzaten van der voors. heerlichede zekere moijnisse an te doen,
ende vuijt zijns zelfs auctoriteit ofghestelt die officiers, die bij den voors.
Heesschere ende zijn voorsaten aldaer ghestelt hadden gheweist ende andere in
die stede van dien ghestelt, sulck als hem belieft hadde. Ende hadde deselve
Verweerrer verboden ende beuolen allen den pachtenaren ende onderzaten van den
voors. Heesschere hem niet te betalen van den penninghen, die zij hem sculdich
waren ter causen van der voors. heerlicheit, maer dat men die penninghen daervan
him geuen soude, ende dat als men zeide om die onderzaten van dien tebet an him
te trecken, hadde eenige van dien quytgeschouden den meesten deel van der schult,
die zij den voors. Heesschere sehuldich waren, ende 't welke dezelue Verweerrer
al ghedaen hadde onder 't dexel van den voors. brieven, die hij vercreghen hadde
gheheel ende al subreptivelijcke ende obreptiuelijcke wesende, waeromme dat die
voors. Heesschere clachtich comen was an wijlen onzen lieven heere ende
scoonvader e ende vadere, te kennen ghevende 't ghuent dat voors. es; waerup ons
voors. lieve heere ende scoonvadere ende vadere verleende den voors. Heesschere
zekere brieven van commissien, uit crachte van denwelken, naerdat den executeur
van dien ghenough gebleken was van 't ghuent dat voors. es, dachuaerde den voors.
Verweerrer in den houe van den parlemente, onlancx wesende in onse stede van
Mechelen, omme den voors. Heesschere teghen die brieuen van ghifte bij hem
vercreghen te zien ontfangh en in oppósicien, ende ooc dezelue te zien wijzen
ende verclaren subreptiuelijcke ende obreptivelijcke vercregen ghelijc dat al in
't langhe bij den exploicte van dien blijcken mochte. Nu is waer dat zint den
afbrekene van den voors. hove van den parlemente de voors, partiën zijn
ghecompareert voor de lieden van onzen grooten rade, dewelke naerdien dat
dezelue partien bij hemlieden gehoort zijn gheweist, hadden die gerenvoijeert
ende ghesonden voor den voors. van onsen rade in Holland omme aldaer bij den
voors. partien te procederen; ende omme dat te doen, zoo hadden denzeluen
partien dach beteekent, concluderende mits desen als dat bij sentencie
diffinitive die brieuen van octroije, vercreghen bij den voors. Verweerere,
roerende voors. heerlicheit van Orck ende van Emelwaerde sculdich souden wesen
verclaert te zijne onduechdelijcke ende als subreptiuelijcke en obreptiuelijcke
vercreghen ende dat die over zulck wederroupen ende te nijete ghedaen zouden
zijn. Ende dat de voors. Verweerrer daervan gheimponeert zoude wesen een ewich
verzwighen; ende dat voort dezelve Verweerrer ghecondempneert zoude zijn in alle
de scaden ende interesten, die hij ter causen van dien ghehad hadde, ende
daertoe in de costen van dier instancien. Waerteghens van weghen des voors.
Verweerrers hadde gheandwoort ende gheseit gheweest ter contrarien, hoe dattet
belieft hadde wijlen onsen voors. heeren scoonvadere ende vadere him bij zijnen
brieuen van octroye in reeompensacien ende remuneratien van veele goede
ghetrouwe diensten, die hij him gedaen te geven ende te gonnen twee eijlanden,
geheijten Orck ende Emelware, om die bij hem ghebruijct te zijn, gedurende toot
zynre wederzegghen, mit allen den proffijten, scout ambochten ende emolumenten
daertoe behoorende.
Ende welcke ghifte wij hertoghinne gheconfermeert hebben, ende van nieus him die
voors.eijlande ghegheuen, om oick die te ghebruuck also langhe als ons dat
ghelieuen zoude. Ende mainten eerde daeromme, dat de voors. brieven bij hem wel
ende duechdelic vercreghen hadden gheweest ende over zulck sorteren zouden hoir
vul effect. Ende dat die voors. Heesschere gheeondempneert zoude wesen in de
costen die de voors. Verweerrer tot dier instantie ghedaen hadde.
Thegens welke antwoorde die voors. Heesschere gherepliquiert hadde,
perseuererende in zijnen heesch, ende die conclusien aldaer ghenomen; ende van
ghelijcken, zoo hadde ook gheperseuereert de voors. Verweerrer in zijn duplicque
bij zijne andwoorde, ende die conclusien aldaer ghenomen, met proposicien ende
allegatien bij bede den voors. partien bij monde voortghestelt ende
gheproponeert. Finalio de voors. partien also ghehoort bij den lieden van onzer
voors, camere van den rade in Holland hadden geordeneert ende gheappointeert,
dat diezelue partien tot zekeren daghe, hun daerop beteekent, overgheven zouden
alle alzulke advertissementen van rechte memorien, brieven ende munimenten als
dair zij hemlieden ende elc bijzondere mede zonden willen behelpen, omme te
comen toot hueren intentien ende meeninghen, omme dat ghedaen zijnde, daerup
gheappointeert te zijne, also dat behooren zoude tot welken appointemente
vulcomen gheweist hadde; ende was al ghesien bij den voors. lieden van onzer
camere van den rade in Holland; dewelke bij huerer sentencie ende vonnisse
hebben gheseit ende ghewijst, dat met rechte ende goeder redenen die voors.
Heesschere hem becroont ende beclaeght hadde, ende dat met onrechte ende quader
cause die voors. Verweerrer hem daerteghens geopposeert en gheweert hadde;
verclarende daeromme, dat alle alsulcke brieven als de voors. Verweerrer van
wijlen onsen voors. heere ende scoonvadere ende vadere, ende ooc van ons
hertoghinne vercreghen hadde, roerende die heerlicheit van Orck ende Emelwaert,
alias Emelord, onduechdelijck, surreptivelijck ende opreptiuelijck vercreghen;
dewelke brieven overznlck zij wederriepen ende te nievten deden, ende
imponeerden daervan den voors. Verweerrer silencie ende een eewich zwighen ende
mit die voors. brieven niet meer te moghen spreken, condempnerende denzelven
Verweerrer in die costen, die de voors. lleesschere in diere instancie ghedaen
hadde tot hoerer tauxatien; reseruerende voorts denzelven Heesschere zijne actie
up den voors. Verweerrer van den interesten ende scaden bij hem gheheescht, om
daervan zijn actie te intenteren ter plaetsen aldaer ende also dat hem
goetduncken zoude. Van derwelker senteneie de voors. Verweeirer hem beveelende
bij diere ghegreueert zijnde, appelleerde voor ons ende voor onze lieve ende
ghetrauwe de lieden van onsen grooten rade voors. bij ons wesende, aldaer de
voors. appellant dede dachuaerden den voors. stedehouder ende lieden van onzen
rade in Holland, als gheappelleerde tot eenen zekeren daghe ouerleden, ende dede
inthimeren den voors. dach den voors. Heesschere tot welken daghe of anderen van
dien onderhouden ; naerdien dat van weghen van den voors. appellant was
verclaert de grieuen van zijnder appellacien, ende bij veele ende diverssche
redenen ende middelen bij hem gheallegiert, concluderende ten fine, als dat hij
ontfanghen zijn zoude als appellant, ende gheseijt wel gheappelleert hebbende
van der voors. sentencie, ghegheven bij den voors. gheappelleerden. Dewelke
sentencie als qualic ende onduechdelic ghegheuen zoude wedergheroupen zijn, ende
voor zulck te nijeten ghedaen, ende de voors. eijlanden, daerof questie es, hem
toeghewijst, achteruolgende zijne voors. brieuen van octroije, makende heesch
van costen; ende dat van weghen van den voors. gheďntimeerde es ghesustineert
gheweest ter contrarien, ende bij veelen ende diuersschen redenen ende middelen
ooc by hem gheallegiert concluderende partinentelic in materie van appeele, ende
dat wel ghewesen was bij den voors. gheappelleerden dewelke huerlieder vonnesse,
als wel ende duechdelic ghegheven, zoude sorteren zijn vol effect, makende ooc
heesch van costen; consenterende nietmin bij beide de voors. partien dat
huerlieder proces ghemaect ende beleedt voor de voors. gheappelleerde, d'welke
was proces bij ghescrijfte overghebrocht, ende ontfanghen zoude wesen als proces
bij gescrifte, omme dat ouer zulck ghewesen ende ghesleten te zijne an bene vel
male. Dewelke partien also ghehoort zijnde in onsen voors. grooten rade, 't
proces van denzelven partien was ontfanghen als proces bij gescrifte, omme dat
voor zulck te wijsene ende te visenterene an bene vel male; ordonnerende voorts
den voors. appellant ’t voors. proces ouer te doen bringhene in den handen van
den greffe van onsen voors. grooten rade binnen zekeren daghe ouerleden, omme
dat ghedaen zijnde, den voors. partien recht daerup ghedaen te zijne alsoo ’t
behooren zoude d'welke also ghedaen gheweest is; ende zint ter tijdt de voors.
partien, comparerende in onsen voors. grooten raed, hebben versocht hierup
hemlieden recht ghedaen te zijne. Wij doen te wetene, dat ghesien in onsen voors.
grooten rade 't proces van den voorn. partien, eade al 't ghuent, dat bjj dien
blijcken mochte, ende gheconsidereert ende overghemerct al 't ghuent, dat tot
deser materie dienende was mit rijpper deliberatie van rade, hebben mit deser
onse sententie ende ouer recht gheseit ende ghewijst, segghen ende wijsen, dat
wel ghewesen es gheweest bij den voors. lieden van onzer camere van den rade in
Holland, ende qualic gheappelleert bij den voors. Gerit Entsz. appellant,
condempnerende dairomme den voors. appellant in de boete van der voors.
onduechdelijcker appellacie, ende iu de costen, de tauxatie van den t’ onswaert
ghereserueert. In oorcondscepe van desen, so hebben wij hieran ghedaen hanghen
onzen zeghel. Ghegheven in onse stede van Ghend, den XVIIen dach van Sporkele,
in ’t jaer ons ons heeren duusent IIIIe zeven ende tseuentich.
(Op de plique stond:)
Bij mijnen heere den hertoghe ende mijnre vrauwe de hertoghinne ter relacie van
den raede. (Geteekend)
M. de Coninck
Afhangens zegel in rode wasch
De heerlijkheid bleef in het bezit van Evert Zoudenbalch tot 1495, toen
Maximiliaan R. K. bij bezegelden brief van 2 Junij verklaarde, dat Evert
Zoudenbalch, kanonik en thesaurier ten Dom te Utrecht, ten behoeve van Evert
Zoudenbalch, zijn broeders zoon, opdragt gedaan had van de perceelen van leen,
als hij tot hiertoe van de grafelijkheid had te leen gehad „ t.w. de
heerlijkheit hoge ende lage van Orck en van Emelwairde mitten vervallen,
opcomingen ende renten enz. als boven."
Blijkens stukken in het archief van het Hof van Gelderland <3> was Gerrit
Zoudenbalch in 1568 heer van Urk en Emmeloord. Hij huwde in dat jaar met
Barbara, dochter van Anthonis van Abcoude van Marthen, heer van Essenstein,
ridder enz. Hunne huwelijksvoorwaarden zijn van 21 Julij van dat jaar. Koning
Philips gaf hun, bij bezegelden brief van 30 April 1569, vrijheid om over al
hunne goederen, zoo wel van leenen als van eigen goed, te disponeren ten
voordeele van kinderen, vrienden, magen of anderen zooals het hun gelieven
zoude, — Bij testamentaire dispositie van 3 Julij 1588 (ook nog voorhanden)
bepaalde Gerrit Zoudenbalch , dat zijne huisvrouw na zijn overlijden in al zijne
achtergelatene goederen boelhoudster zoude blijven haar leven lang, zonder dat
jonkheer Johan Zoudenbalch en juffrouw Anna Zoudenbalch, hun beider kinderen,
eenige overlevering van goederen zouden mogen eischen, maar dat zij tevreden
moesten zijn met hetgeen haar gelieven zoude, onder deze kinderen te
distribueren, tot onderhouding van eenen wettelijken en eerlijken staat, hetzij
bij huwelijken of anders. Hij komt in 1598 nog in leven voor; in 1600 bij den
jaarlijkschen verkoop der tienden te Maarssen, waarvan de helft aan de heeren
van Oud-Munster behoorde, wordt Barbara van Essenstein zijne douairičre genoemd.
Zij leefde nog in het jaar 1613 te ’s Hertogenbosch.
Gedurende den tijd van hun bezit was de heerlijkheid in eenen toestand van
verval. Den 7 Junij 1588 n. st. beloofden schout, burgemeesters, schepenen en
raad van Emmeloord (waarvan niet één zijnen naam schrijven konde blijkens het
daarvan opgestelde instrument) hun gewoon jaarlijksch schot <4> van dertig
gulden vier stuivers, tien jaren lang met twintig gulden te zullen verhoogen; en
zulks uit aanmerking dat hun landsheer, in deze bedroefde troebele jaren, veel
moeite en onkosten gehad had, om de arme inwoners te bevrijden van zekere
exorbitante exactiёn en impositiën, die hun door die van Overijssel waren
opgelegd, die zij onmogelijk, zonder verlaten van het eiland, hadden kunnen
dragen en dat niet alleen in het afdoen van de voors. lasten met verschot van
penningen , maar dat hij ook om vrienden voor hen te maken veel besteed had! Zij
hadden dit dadelijk moeten vergoeden, maar hun sobere staat liet dit niet toe.
Mogt het dorp of eiland wegens dezen krijg niet door hen bewoond worden, dan
zouden zij die twintig gulden op dat jaar niet betalen, maar het zoude verhaald
worden op volgende jaren, wanneer zij daar weder mogten wonen; enz. Op
denzelfden dag werd, ook te Enkhuizen, een gelijkluidend stuk opgemaakt, waarbij
de regering van Urk beloofde, het jaarlijksche schot van tachtig gulden, om
dezelfde redenen, met twintig gulden gedurende tien jaren te zullen verhoogen ,
en bovendien twintig gulden in gereed geld betaalde. Het zal van elders moeten
blijken, hoe de heerlijkheid na den dood van vrouw Barbara aan andere bezitters
gekomen is. — Als een curiositeit deelen wij nog het volgende stuk mede.
„Wij Barbara van Essenstein vrou duwagiere van Urck en Emmeloort en van die
weerdt buyten Vtrecht, doen kondt dat also by de gerechte en die gemeente van
onse heerlickheijt van Emmeloort voors. verscheide clachten, seeckeren tyt
geduyrende, so by seyntbrieven als by monde aen ons gekomen syn van diverse
schade, afsterven en crenckten die dikwijls onder der huer gemeente syn
gebuerende aen menschen, beesten en suijvel, twelck sij inwooneren alle gelijck
houdende sijn\ op die vervloickte handel der touerije, aengesien dieselfde
schaden niet doir natuijrlicke consten der Medicinen, mair als touerije (so sij
seggen) alleen gecureert kunnen worden, dairom aen ons seer ernstelick
versouckende en biddende, dat wij tot het selue (voor so veel ons moegelick)
souden willen soucken remedie, so ist, om onse goede onderdanen hier inne t'
assisteren en te belieuen en na te komen van Goedts wegen 't gene ons is
opgeleyt, dat wy gecommitteerd hebben onsen neue Johan van Renesse Deken St.
Jans T'utrecht hem ter plaetse voirs. te willen informeren op de gelegenheit van
dese clacht, en nadat hij ons heeft vertoont, hier op gehoirt en geexamineert te
hebben verscheiden personen, die schade geleden hadden en si luden 't selfde
gissende waren op die persoon van ene Alidt Dirks. principalick, en voorts op
hair dochter Cathrijn en dan onse gecommitteerde geoirsaickt wesende hem 't
informeren op die faem van voirs. vroupersonen moeder en dochter, heeft hij alle
die ingesetenen van manspersonen tot een groot getal sonder iemants te vergeten
op dese gehoirt en beuonden dat sy alle gelijck die suspitie hebben op die voirs.
Alidt Dircksd., ouermits die opgeuoet was bij personen van touerije gecauseert,
en voorts, oick het vermoeden hebben op die dochter voirs., sonder nochtans dat
dair iemants was int particulier die enighe van hair wilde anseggen enich feijt
van touerije met d' een manier of d' ander, iuijst so offte so, gedaen te hebben
— is dairom, om onse onderdanen in ruste te houden en dat wij van dese mochten
worden ontledicht en die personen voirs. vuijt deze fame mochten komen en in
stilte, so es behoirt, leuen, wij met die van onsen raetsvrunden geurdiniert
hebben, dat die voirs. Alidt Dirks van het voirs. eilant ouer zee soude
vertrecken, na vermoegen seeckere contract dair op gemaickt gisteren; mair so
die voirs. Alidt Dircks om ons en die gemeente hair gebuijren hier in te
belieuen besorcht is, van henluden te meer geacht soude worden als bevlocht
sijnde met die duvelsche vervloickte conste der touerije en hair selfs schuldich
kennende vertrocken soude wesen, ons oetmoedelick biddende hierinne te vorsien,
is dairouer dat wij wel scherpelick beuelen onsen schout Jacop Dircksz. dat hij,
binnen den tijt van tien daghen na die ontvang van dese, verdachvairt alle d'
ingesetenen van Emmeloirt voor die gerechte aldair en afvragen of dair iemants
is, die mit reden en goet bewijs wil anseggen Alidt Dircks ofte iemants van hair
kijnderen dat sij hem souden behelpen mit touerije en waer en hoe dat iemants
van hemlude sulx soude (dat Godt verhulde) hebben gedaen, en indien niemants en
compareert, so ist dat wij van onsen onderdanen en ingesetenen aldair hierna
verbieden wel scherpelick die persoon van Alidt Dircksd. ofte enighe van hare
kijnderen voors. van touerye te diffameren ten sij d'selue het clairlick bewijst
en dat hem niemanth en vermete te seggen dat sij als besmet van te kunnen
toueren van het eilant is vertrocken, op pene, so dikwils iemants sulx kan
ouertuijcht worden geseijt te hebben, verbueren sal tsestich goltg, een derden
deel voor ons, een ander derden deel voor d' armen aldair en het derde voir
Alidt ofte de haren als geiniurijeert synde, en om dat igelick dit mach weten en
geen ignorantien pretenderen, gebieden wij onsen schout dit in kerck te sullen
doen verkondigen den eersten sonnendach; sonder preiudici nochtans, in geual wij
namails die voirs. personen met starcker bewijs beuinden (dat wij hopen neen)
schuldich, ons uersien dair inne te sullen hebben, als wij na rechten sullen
behoren ten eijnde onse goede onderdanen vredelick en gerust en van sulcken
scrickelijken handel der touerije en vervloickte menschen bevrijt moegen wonen,
dairtoe die goedertierne here Godt verlenen wil sijn hulp en segen.
Aldus gedaen den lesten July ao. XVIC en seven.
Noten:
1. Overijsselsche Almanak 1853, bl. 17.
2. Overijsselsche Almanak 1847 bl. 281.
3. Nijhoff, Bijdragen tot de geschiedenis van het voormalig hof van Gelderland,
opgemaakt uit zijn oud archief en andere onuitgegeven stukken. X., bl. 118.
4. Redactie: Schot of omslag: het te betalen aandeel in de lasten.
Uit: J. Nanninga Uitterdijk, Nog eene bijdrage tot de geschiedenis van Urk en Emmeloord. In: Overijsselsche Almanak, 1854, pag. 226-243.
Informatie over J. Nanninga Uiterdijk: http://www.wieiswieinoverijssel.nl/zoekresultaten/p2/229-j-nanninga-uitterdijk